با اعلام نتایج قرعه‌کشی اخیر عرضه محصولات گروه صنعتی ایران‌خودرو و اعلام لیست منتخبان این دوره، بازار خرید و فروش حواله‌ دوباره داغ شده و سایت‌ها از آگهی‌های خرید و فروش با قیمت‌های متفاوت پر شده است؛ بگونه‌ای که در آگهی‌های فروش قیمت‌های پایه از ۱۰۰ میلیون تومان شروع می‌شود و بعضاً آگهی‌های ۹۴۳ میلیون تومانی هم به چشم می‌خورد. در حقیقت هرچه دلشان بخواهد قیمت‌ می‌گذارند و این درحالیست که حواله طرح مادران گران‌تر است.

کمتر از یکماه پیش (۲۴ مرداد ماه) بود که گروه صنعتی ایران‌خودرو، پس از وقفه‌ای ۱.۵ ساله، در طرح جدیدی از فروش محصولات خود، بخشی از ظرفیت تولید سال جاری‌اش را به صورت پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده برای سه گروه متقاضیان عادی، مادران و دارندگان خودروهای فرسوده آغاز کرد.

این طرح که با عرضه محصولات این گروه خودروسازی شامل ری‌را، خانواده پژو ۲۰۷ دستی، تارا، راناپلاس، سورن‌پلاس، خانواده هایما و دو خودروی برقی لونا GRE و FAW Bestune NAT به صورت طرح پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده و طبق اولویت‌بندی و در چارچوب مصوبات شورای رقابت و دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری، عرضه شده بود، اجرایی شد که پس از چند بار امروز و فردا شدن، در نهایت یکشنبه هفته گذشته (۱۱ شهریور ماه) قرعه‌کشی جهت اولویت‌بندی متقاضیان انجام شد.

قرعه‌کشی برای انتخاب مشتریان نهایی ضروری بود؛ چراکه بالغ بر سه میلیون نفر در این طرح ثبت‌نام کردند اما تنها ۱۱۵ هزار دستگاه در این مرحله، ظرفیت وجود داشت. پس از یک هفته، بالاخره از عصر روز شنبه (۱۷ شهریور ماه) کار بارگذاری نتایج قرعه‌کشی آغاز شد و روز گذشته (یکشنبه) این مهم تکمیل و لیست نهایی منتخبان منتشر شد.

بر این اساس با اعلام نتایج نهایی و مشخص شدن افراد برنده‌ی این بخت‌آزمایی، طبق روال طرح‌های فروش از این دست، علیرغم ممنوعیت خرید و فروش حواله خودروها، بساط این معاملات در سایت‌ها و آگهی‌های فروش پهن شده است و از قضا بازار داغی هم دارد؛ چراکه بالا و پایین کردن آگهی‌ها نشان می‌دهد که تب و تاب سوداگری‌ها در طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که مشمول مادران دارای دو فرزند و بیشتر، تندتر هم شده است و حواله‌ خودروهای این طرح گران‌تر هستند.

بطور مثال اگر حواله عادی بین ۱۵۰-۱۰۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان، قیمت‌گذاری می‌شود، حواله مادران از ۳۰۰ میلیون تومان به بالا شروع می‌شود و تا ۵۰۰ میلیون تومان هم قیمت می‌خورد.

در این برخی هم متقاضی خرید حواله هستند که اعداد پایه با رقم پایین ۱۱۱ و خورده، ۱۲۵ و خورده میلیون تومان درج کرده‌اند که صرفاً گزینه قیمت خالی نباشد؛ وگرنه که دارندگان حواله‌ها به این قیمت‌ها نمی‌فروشند.

در ادامه برخی از این آگهی از روز گذشته که لیست نهایی منتخبان اعلام شده تا ساعاتی پیش، به این شرح است که حواله فروش ۶۸۰ و ۷۱۰ و حتی ۹۴۳ میلیون تومانی! هم در آن دیده می‌شود.

بررسی آگهی‌های نشان می‌دهد که برخلاف تصورها، محصول تازه ایران‌خودرو (ری‌را) چندان مورد استقبال دلالان قرار نگرفته و علاوه بر اینکه تعداد آگهی‌های چندانی ندارد، رقم‌های بالایی هم بفروش نمی‌رسند و رنج ۲۰۰ تا ۳۰۰ قیمت خورده‌اند؛ در نهایت طرح مادران آن ۵۰۰ میلیون تومان آگهی شده است. همچنین این موضوع برای دو خودرو برقی لونا و بیستیون هم صدق می‌کند و چندان مورد دلخواه دلالان نیست.

یکی از دلایل عدم استقابل پایین از ری‌را و خودروهای برقی شاید قیمت این خودروهاست که تفاوت چندانی احتمالا با بازار آزاد نخواهند داشت؛ بنابراین برای دلالان سود چندانی ندارد که روی آن سرمایه‌گذاری کنند.

همانطور که اشاره شد، علیرغم ممنوعیت‌ها اما این موضوع به سادگی و بدون ورود هیچ دستگاه نظارتی در حال انجام است؛ در نتیجه همین می‌شود که از این سه میلیون نفر شاید بالغ بر دو میلیون نفر دلالان و سوداگرانی هستند که صرفاً برای کسب سود از این بازار که سال‌هاست از بازار مصرفی فاصله و شکل بازار سرمایه‌ای به خود گرفته است، وارد این بازار می‌شوند.

این درحالیست که عدم الزام گواهینامه رانندگی که برای مادران متقاضی تا پیش از این هم اجباری نبود و از این طرح اخیر، برای متقاضیان عادی هم دیگر جزو ملزومات ثبت‌نام به حساب نمی‌آمد، بازار دلالی‌ها را داغ‌تر هم کرد.