اکثر کسانی که به دنبال روش‌هایی برای ایجاد تحول در فناوری‌های صنعت خودروسازی هستند، درباره محبوبیت فزاینده خودروهای هیبریدی و تمام الکتریکی، تأثیر انقلابی آینده خودروهای خودران و نیمه خودران و انواع خدمات دیجیتال در دسترس برای رانندگان و مسافران صحبت می‌کنند. نکته قابل توجه این است که این روش‌ها و پیشرفت‌ها همگی دارای یک عنصر مشترک هستند که از هر فناوری دیگری مهم‌تر است: «حجم عظیم داده‌های تولید شده توسط فناوری‌ها و آنچه که این داده‌ها می‌توانند به همه (اعم از خودروسازان گرفته تا شرکت‌های بیمه و خرده‌فروشان) در مورد نحوه رانندگی، جایی که می‌خواهند بروند و... می‌گویند!»

ناگفته نماند که مراکز تکنوسنتر در خودروسازی‌ها را باید یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در توسعه تحلیل داده‌ها و استفاده بهینه و هوشمند از آن‌ها در جهت افزایش ایمنی، راحتی و کیفیت خودروهای تولیدی دانست. این مراکز با تمرکز بر شرکت‌های دانش بنیان و استفاده از دانش‌ها و فناوری‌های نوین می‌توانند در حوزه خودروهای متصل و خودران به پیشرفت‌های چشمگیری دست یابند.

یک سونامی داده در آینده

در آگوست 2018 در نیویورک تایمز استدلالی صورت گرفت که بر اساس آن صنعت باید برای «سونامی داده» آماده شود. زیرا وسایل نقلیه خودران به زودی چهار ترابایت داده در ساعت تولید می‌کنند. این داده‌ها شامل عملکرد خودرو، الگوهای رانندگی، مقصدها و به روزرسانی‌های آنلاین در مورد شرایط ترافیکی و آب و هوا خواهد بود و از وسایل نقلیه مجهز به سنسورها و دوربین‌های اینترنت اشیا یا همان اتصال و ارتباط اشیا با هم که به اختصار IoT نامیده می‌شود، اینترنت پرسرعت 5G و قدرت پردازش و هوش مصنوعی (AI) منتشر می‌شوند و برای واکنش‌های آنی و سریع که خودرو باید انجام دهد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در حال حاضر صنعت برای این مساله آمادگی کافی ندارد زیرا اکثر تولیدکنندگان، اگر نگوییم همه، به درستی از داده‌های مربوط به فروش و مشتریان استفاده نمی‌کنند، و در نتیجه برای پردازش تمام داده‌های جدیدی که به زودی تولید می‌شوند، آمادگی ندارند.

اگر این هوش مصنوعی و داده‌ها را با اطلاعاتی که از شهرهای هوشمند و سایر دستگاه‌های IOT نیز به دست می‌آید ترکیب کنیم به نتیجه شگفت‌انگیز خواهیم رسید. به عنوان مثال، شهرهای هوشمند دارای سیستم‌های مدیریت ترافیک خواهند بود که داده‌ها را با خودروهای خودران مبادله می‌کنند که وضعیت ترافیک در سرتاسر شهر چگونه است، بنابراین خودروها از سریع‌ترین مسیرها استفاده می‌کنند.

تعداد خودروهای متصل، به سرعت در حال افزایش است

دستیابی به این چشم انداز مستلزم ارسال مقادیر گسترده‌ای از داده‌ها از طریق شبکه‌های تلفن همراه از خودروهای جدیدتر، هوشمندتر و متصل‌تر بوده و تعداد خودروهای متصل به سرعت در حال افزایش است.

بر اساس تحقیقات اخیر مشاوران صنعت ارتباطات سیار Chetan Sharma Consulting، هم دستگاه‌های IoT و هم خودروهای متصل مسئول بخش قابل توجهی از رشد دستگاه‌های متصل به شبکه تلفن همراه در سه ماهه آخر سال 2018 بوده‌اند. این شرکت همچنین گزارش داد که غول مخابراتی AT&T به خود می بالد که بیش‌ترین تعداد خودروهای متصل تا کنون با بیش از 27 میلیون وسیله نقلیه در حال حاضر به شبکه آن‌ها متصل است.

هوشمندی در استفاده از داده‌های خودرو

برای خودروسازان، استفاده بهینه از داده‌های خودرو مساله‌ای ضروری، چالش برانگیز و ناشناخته است. واضح ترین استفاده از داده‌های وسیله نقلیه ارائه تجربه رانندگی بهتر و مطمئن‌تر به مشتریان است. دانستن این که چگونه، کجا و تحت چه شرایطی از خودرو استفاده می‌شود، می‌تواند به هشدار پیش‌بینی‌کننده تعمیر و نگهداری و ارائه تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر در صورت بروز مشکل کمک کند و آرامش خاطر بیش‌تری را برای رانندگان فراهم کند. برای مثال، خودروهای کرایه‌ای می‌توانند مسافت پیموده شده و میزان سوخت باقیمانده هنگام بازگرداندن خودرو را گزارش کنند، که امکان خروج سریع‌تر کردن انجام برخی از امور را فراهم می‌کند.

کاربردهای دیگر شامل برنامه نویسی در حوزه خدمات سرگرمی بر اساس انتخاب‌های قبلی راننده است، چیزی که در حال حاضر یکی از ویژگی‌های بسیاری از سیستم‌های دیجیتال داخل خودرو است.
به طور خلاصه، سازندگان خودرو باید از خود بپرسند که آیا فرصت‌هایی برای ایجاد خدمات دیجیتالی وجود دارد که می‌تواند درآمد مشتری را افزایش دهد و آیا مشتری داده‌ها را در ازای بهای مشخصی به اشتراک می‌گذارد یا خیر؟

استفاده از داده ها برای بهبود تجارت ساخت وسایل نقلیه

یکی دیگر از کاربردهای کلیدی اینترنت اشیا و داده‌های خودرو، بهبود هر جنبه‌ای از کسب و کار خودروسازان است. چه در زمینه مهندسی، زنجیره تامین، نحوه ارائه خدمات دیجیتال و چه در نگاه مردم به تجربه خرید و استفاده از خودروهایشان. به عنوان مثال، داده‌های مربوط به اینترنت اشیاء در خودرو، تصویری در مورد همه جنبه‌ها از قابلیت اطمینان گرفته تا ویژگی‌ها و تجهیزات مورد استفاده در خودرو را ارائه می‌کند. صنعت نرم‌افزار دهه‌ها پیش آموخت که جمع‌آوری داده‌ها در مورد نحوه استفاده از محصولات می‌تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد.

اینکه چقدر خودروسازان از حجم عظیم داده‌های اینترنت اشیا تولید شده توسط خودرو استفاده می‌کنند، میزان درک آن‌ها را شکل می‌دهد. همانطور که از قیمت سهام برخی از شرکت‌های خودروساز نیز قابل مشاهده است! مثلا تسلا را باید یک نمونه بارز در این زمینه دانست.

نمونه‌ای از تکنوسنتر در ایران خودرو

به نظر می‌رسد خودروسازان ایران نیز برای جا نماندن از قافله تغییرات و استفاده از تکنولوژی روز دنیا حرکت خود را آغاز کرده‌اند. ایران خودرو به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز داخلی آغازگر این راه بوده و به تکنو سنتر مجهز شده است. اما تکنو سنتر چیست و چرا جزو مهمترین بخش‌های یک خودروسازی است؟ آیا تغییرات در راه است؟

مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو در همایش ظرفیت‌های همکاری شرکت ها و نهادهای دانش بنیان و گروه صنعتی ایران خودرو از راه اندازی بخشی به نام مدیریت مرکز توسعه محصول و فناوری (تکنوسنتر) خبر داء و اشاره کرد که هر چند سطح علمی خوبی در شرکت‌های تابع ایران خودرو مانند ایپکو و جتکو وجود دارد اما به شرکت‌های دانش بنیان نیازمندیم. درهای ایران خودرو به روی شرکت‌های دانش بنیان باز است.

تکنو سنتر یکی از مهم ترین بخش‌های یک خودروسازی است که تمام برندهای مطرح خودروسازی به آن مجهز هستند. همچنین این مرکز از جمله محرمانه ترین بخش‌های یک خودروسازی است. معمولا در این مرکز تحقیقاتی اموری مانند طراحی، ارتقای فناوری، بازاریابی و فروش خودرو انجام می‌شود. وظیفه تکنو سنتر ایران خودرو هماهنگی و تسهیل ارتباط با نخبگان است. بنابراین از طریق ارتباط بیش‌تر و بهتر با شرکت‌های دانش بنیان و نخبگان، امکان دستیابی گروه صنعتی ایران خودرو به فناوری‌های نوین در حوزه تبادل و تحلیل داده‌ها دست یافته و با فناوری خودروهای متصل، هوشمندی در تحلیل و استفاده از داده‌ها و به کارگیری آن‌ها در بخش تجاری‌سازی همگام شود.