سال ۲۰۲۵ را می‌توان نقطه عطفی در صنعت خودروهای انرژی نو دانست؛ سالی که با عنوان «سال انفجار شارژ فوق‌سریع» شناخته می‌شود. در حالی که فناوری شارژ سریع و فوق‌سریع با سرعتی چشمگیر در حال پیشرفت است و موفق شده تا اندازه‌ای دغدغه‌ی مسافت قابل پیمایش را برای مصرف‌کنندگان خودروهای برقی کاهش دهد، اما این پیشرفت با چالش تازه‌ای همراه شده است: نگرانی درباره کاهش سریع‌تر عمر باتری. بررسی‌های تخصصی در صنعت و همچنین تجربیات کاربران نشان می‌دهد که هرچند شارژ فوق‌سریع آسایش و سرعت را برای رانندگان به ارمغان آورده، اما ممکن است این آسایش بهای سنگینی از نظر دوام باتری‌ها در پی داشته باشد، به‌ویژه در بلندمدت و در زمینه‌ی تعهدات گارانتی.

بسیاری از دارندگان خودروهای برقی بر این باورند که استفاده مداوم از شارژ سریع – مشابه آنچه در تلفن‌های همراه مشاهده می‌شود – می‌تواند به کاهش عمر باتری منجر شود، گرچه داده‌های دقیقی در اختیار عموم نیست که این تأثیر را به‌صورت شفاف نشان دهد. این نگرانی زمانی شدیدتر می‌شود که هزینه‌ی بالای تعویض باتری در نظر گرفته شود؛ هزینه‌ای که گاه به نیمی از قیمت یک خودروی نو یا حتی بیش از ارزش باقی‌مانده‌ی خودرو می‌رسد. در چنین شرایطی، مالکان خودروهای برقی با تصمیمی دشوار روبه‌رو می‌شوند: آیا باید تنها باتری را تعویض کرد، یا منطقی‌تر آن است که در کل خودرو را کنار گذاشت؟

برای مثال، رانندگان تاکسی‌های اینترنتی که برای کسب درآمد بیشتر به حداکثر زمان رانندگی نیاز دارند و بنابراین وابستگی شدیدی به شارژ فوق‌سریع دارند، دریافته‌اند که استفاده مکرر از این روش شارژ، باعث تسریع در کاهش سلامت باتری می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد در خودروهایی که به‌صورت مداوم روزانه بیش از صد کیلومتر مسافت طی می‌کنند و در بیش از ۷۰ درصد موارد از شارژ فوق‌سریع استفاده می‌کنند، سلامت باتری ممکن است طی دو سال از ۱۰۰ درصد به حدود ۸۵ درصد کاهش یابد. نکته‌ی نگران‌کننده‌تر این است که نرخ کاهش سلامت نیز به‌مرور افزایش می‌یابد. به‌علاوه، پژوهش دانشگاه تسینگ‌هوا حاکی از آن است که استفاده‌ی مستمر از شارژرهایی با توان بالاتر از ۱۲۰ کیلووات می‌تواند طول عمر چرخه‌ی باتری را تا ۴۰ درصد در مقایسه با شارژ آهسته کاهش دهد.

از سوی دیگر، با وجود آنکه قوانین چین خودروسازان را موظف کرده‌اند تا برای قطعات اصلی خودرو از جمله باتری، ضمانتی حداقل به مدت هشت سال یا ۱۲۰ هزار کیلومتر ارائه دهند، اما اجرای عملی این ضمانت‌نامه‌ها اغلب با چالش‌های جدی همراه است. بسیاری از شرکت‌ها تعهد داده‌اند که چنانچه سلامت باتری به کمتر از ۷۰ یا ۸۰ درصد برسد، آن را در دوره‌ی گارانتی تعویض کنند، ولی شرایط و جزئیات این تعهدات گاه بسیار سخت‌گیرانه و پیچیده‌اند.

برای نمونه، برخی از ضمانت‌نامه‌های موسوم به «مادام‌العمر» در واقع شرایطی سخت و محدودکننده دارند: مالک خودرو نباید تغییر کند، خودرو باید سالانه کمتر از یک میزان مشخص پیمایش داشته باشد، تمامی خدمات و سرویس‌ها باید صرفاً در مراکز رسمی شرکت انجام شود، و همچنین استفاده‌ی تجاری از خودرو (مانند تاکسی اینترنتی) ممنوع است. حتی برخی شرکت‌ها میزان استفاده از شارژ فوق‌سریع را نیز زیر نظر دارند و چنانچه این استفاده از حد معینی فراتر رود، گارانتی را فاقد اعتبار می‌دانند. بنابراین بسیاری از رانندگانی که به شارژ سریع نیاز مداوم دارند، عملاً از مزایای گارانتی محروم می‌مانند.

افزون بر این، برخی شرکت‌ها تنها خرابی‌های فنی یا نقص‌های ساخت را مشمول ضمانت می‌دانند و کاهش تدریجی ظرفیت باتری را که پدیده‌ای طبیعی است، در حیطه‌ی گارانتی قرار نمی‌دهند. این موضوع باعث شده بسیاری از مالکان دچار سردرگمی شوند. بر اساس بررسی‌ها، تنها ۲۳ درصد از دارندگان خودروهای برقی به‌طور کامل از مفاد گارانتی خود آگاه هستند. با این حال، بیش از نیمی از آن‌ها به‌اشتباه تصور می‌کنند که ضمانت مادام‌العمر شامل تعویض رایگان باتری در تمام طول عمر خودرو می‌شود، حال آنکه چنین نیست.

در پاسخ به این چالش‌ها، خودروسازان و شرکت‌های فناوری تلاش دارند تا با ایجاد توازن میان سرعت شارژ و طول عمر باتری، شرایط بهتری فراهم آورند. از جمله این اقدامات می‌توان به طراحی سامانه‌های مدیریت حرارتی پیشرفته اشاره کرد که در حین شارژ سریع، دمای باتری را کنترل کرده و از افزایش بیش از حد آن جلوگیری می‌کنند. همچنین، سیستم‌های مدیریت باتری یا BMS به‌روز شده‌اند و قابلیت‌هایی مانند «حالت محافظت هنگام شارژ فوق‌سریع» دارند که بر اساس وضعیت شارژ، میزان توان ورودی را تنظیم می‌کنند. ایستگاه‌های شارژ نیز به شکل هوشمند طراحی شده‌اند تا بتوانند با بررسی وضعیت باتری، جریان برق را متناسب با شرایط موجود تنظیم کنند.

کارشناسان به کاربران توصیه می‌کنند که استفاده از شارژ فوق‌سریع را به کمتر از ۴۰ درصد کل دفعات شارژ خود محدود کنند. همچنین بهتر است در مواقعی که شارژ باتری کمتر از ۱۰ درصد یا بیش از ۹۰ درصد است، از شارژ سریع اجتناب شود، چرا که باتری در این محدوده‌ها بیشترین آسیب‌پذیری را دارد. در مواقعی که زمان کافی در اختیار است، استفاده از شارژ آهسته بهترین گزینه برای حفظ سلامت بلندمدت باتری خواهد بود.

در نهایت، رسیدن به یک اکوسیستم پایدار و قابل اعتماد برای شارژ فوق‌سریع مستلزم نگاهی جامع و متعادل است. این نگاه باید از یک‌سو مبتنی بر پیشرفت‌های فنی برای محافظت از باتری باشد، و از سوی دیگر آموزش دقیق و علمی به مصرف‌کنندگان درباره شیوه‌ی صحیح استفاده را در بر گیرد. همچنین ضروری است سیاست‌های شفاف و مشخصی تدوین شوند که مرزهای گارانتی را به‌وضوح مشخص کنند و مسئولیت‌های خودروسازان را شفاف نمایند. چنین رویکردی، راه را برای تحقق وعده‌ی واقعی و ملموس «ده سال آسودگی خاطر» در استفاده از خودروهای برقی هموار می‌سازد.