وزارت صنعت و فناوری اطلاعات چین در تاریخ هفدهم سپتامبر فراخوان عمومی برای نظرخواهی در خصوص یک استاندارد ملی اجباری جدید با عنوان الزامات ایمنی برای سیستمهای کمکی رانندگی ترکیبی در خودروهای هوشمند متصل منتشر کرده است. هدف از این مقررات، برطرف کردن شکافهای مهم ایمنی در بازار رو به رشد سیستمهای رانندگی خودکار سطح 2 است.
بر اساس گزارش منتشر شده، استاندارد پیشنهادی مبانی جامع ایمنی را تعریف کرده و زیرساختهای فنی لازم برای دسترسی به بازار، نظارت کیفی و بررسی حوادث را برای این سیستمها فراهم خواهد کرد.
سیستمهای کمک رانندگی ترکیبی که باعث کاهش بار کاری راننده و افزایش راحتی سفر میشوند، به یکی از مهمترین عوامل جذب مشتری در خودروهای جدید بازار چین بدل شدهاند. در فاصله ژانویه تا ژوئیه سال 2025، فروش خودروهای سواری مجهز به این سیستمها به 7760000 دستگاه رسیده که نشاندهنده رشد 21.31 درصدی نسبت به سال گذشته است. سهم این فناوری در بازار به 62.58 درصد افزایش یافته که نسبت به سال قبل 6.5 واحد درصد رشد داشته است.
رشد سریع این فناوری ضمن ایجاد رونق در صنعت خودرو، چالشهای قابل توجهی را نیز به همراه داشته است. نمایندگان وزارت صنعت چین به نبود استانداردهای عملکردی یکپارچه و گسترش ریسک در زمینه بازاریابی و استفاده اشاره کردهاند. یکی از مقامات این وزارتخانه توضیح داده است که برخی شرکتها در تبلیغات خود از عباراتی مانند رانندگی خودکار پیشرفته و بدون نیاز به دخالت راننده استفاده کرده و عمداً مرز میان کمکراننده و رانندگی خودکار را کمرنگ میکنند. این اقدام محدودیتهای سیستم را نادیده گرفته و در برخی رانندگان احساس امنیت کاذب ایجاد کرده است که منجر به بروز رفتارهای پرخطر مانند رها کردن طولانی مدت فرمان یا حواسپرتی هنگام رانندگی شده است. این رفتارها در مواردی باعث وقوع حوادث مرگبار و نگرانی جدی افکار عمومی شده است.
استاندارد جدید یک چارچوب سهلایه ایمنی تعریف میکند که بر ارتقای عملکرد محصول، تقویت الزامات ایمنی و استانداردسازی نحوه استفاده از این سیستم تمرکز دارد. این استاندارد الزامات عملکردی مشخصی را تعیین کرده و شرایط عملیاتی طراحیشدهای را که سیستمها میتوانند تحت آنها فعال شوند به دقت مشخص میکند. همچنین الزامات فنی ایمنی جامعی برای عملکردهای مختلف از جمله تکلاین، چندلاین و کمک ناوبری در حوزه تعامل انسان و ماشین، ایمنی عملکردی، امنیت سایبری و ثبت دادهها پیشبینی شده است. روشهای تأیید نیز شامل آزمایش در مراکز مجهز، آزمایش میدانی و بررسی اسناد خواهد بود.
این چارچوب الزامات مدیریت فرآیند را نیز در بر میگیرد که تمام چرخه عمر محصول از توسعه تا تولید و بهرهبرداری را شامل میشود. در مرحله توسعه، شرکتها موظف به اجرای ارزیابی پیشگیرانه ریسک هستند. در مرحله تولید باید قابلیت اطمینان و قابلیت ردیابی محصول تضمین شود و در مرحله بهرهبرداری، نظارت مستمر بر وضعیت خودرو همراه با قابلیت گزارشدهی اجباری انجام گیرد.
همچنین دستورالعملهای مشخصی برای استفاده از این سیستمها تعیین شده که شامل الزام به وجود قابلیت تشخیص برداشتن دستها از فرمان و نظارت بر نگاه راننده است. در صورتی که راننده دست خود را از فرمان بردارد یا توجهش را به مسیر از دست بدهد، سیستم باید هشدار بدهد و اگر راننده واکنش نشان نداد، به صورت ایمن غیرفعال شود. برای جلوگیری از سوءاستفاده، مقررات جدید مقرر میکند که در صورت تکرار این گونه رفتارها توسط راننده، سیستم به طور موقت برای او قفل شود.
بر اساس استاندارد ملی چین، رانندگی خودکار در شش سطح از L0 تا L5 دستهبندی میشود و مقررات جدید مشخصاً معطوف به سیستمهای سطح 2 است. در این سطح راننده باید همچنان هوشیار بوده، کنترل خودرو را حفظ کند و برای واکنش سریع در شرایط اضطراری آماده باشد.
در اواخر ماه مارس سال جاری سه دانشجو در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست دادند. این حادثه در حالی رخ داد که خودرو شیائومی SU7 در حالت رانندگی خودکار بود و برخی گزارشها حاکی از آن بود که پس از برخورد امکان باز کردن درها وجود نداشته است. این رویداد میتواند موجب افزایش فشار برای اعمال نظارتهای سختگیرانهتر شود. نمونه این اقدامها لغو استفاده از دستگیرههای جمعشونده و تنظیم مقررات جدید مربوط به رانندگی خودکار است.
گزارش