بعد از موفقیت فورد موستانگ در آمریکا، شعبه‌ی اروپایی فورد هم دست به کار شد تا یک به‌ اصطلاح pony car پرطرفدار را روانه‌ی بازار کند. مهندسان در سال ۱۹۶۶ کارشان را بر روی کوپه‌ی ۲+۲ ارزان‌قیمتی آغاز کردند که قرار بود قیمت ارزانی داشته باشد و به طور خاص طبقه‌ی کارگر را به عنوان بازار هدف انتخاب کند. نتیجه‌ی تلاش آن‌ها سه سال بعد در قالب فورد کاپری به معرض نمایش عموم درآمد. حالا نوبت واحد فروش بود تا با انتخاب شعار «خودرویی که همیشه به خودتان قولش را داده بودید» توجه‌ها را به خود جلب کند که نتیجه موفقیت‌آمیز بود. فورد در فاصله‌ی ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۶ نزدیک به ۲ میلیون دستگاه کاپری فروخت که فقط ۵۰۰ هزار تای آن در دو سال اول عرضه بود.

حالا که نزدیک به چهل سال از توقف تولید نسل سوم کاپری گذشته، حالا فورد بعد از چند بار رونمایی از کانسپت‌های مختلف و زمزمه‌های زیاد برای عرضه‌ی مجدد آن، بالاخره با یک مدل بحث‌برانگیز برقی و اس‌یووی نام کاپری را سر زبان‌ها انداخته است. به این بهانه مروری داریم بر سه نسل عرضه‌ی کاپری در طول تاریخ:

نسل اول فورد کاپری (۱۹۷۴-۱۹۶۹)

فرایند طراحی نسل اول کاپری از سال ۱۹۶۵ با همکاری دو شاخه‌ی آلمانی و بریتانیایی فورد آغاز شد. این پروژه در اصل نام Colt (به معنی کره‌ اسب که با الهام از موستانگ انتخاب شده بود) شروع شد و قرار بود مخاطبان جوان‌تر را به لطف کاپوت کشیده، انتهای کوتاه و ورودی‌های هوای قلابی پایین بال عقب به خودش جلب کند.

فورد ۲۰ میلیون پوند در این پروژه سرمایه‌گذاری کرد و اولین خودرو در سال ۱۹۶۸ آماده شد و رونمایی آن دو ماه به تأخیر افتاد تا تمامی نمایندگی‌های فورد خودروی کافی در پارکینگ‌شان داشته باشند. اما با شروع عرضه‌ی آزمایشی، فورد درگیر دعوای حقوقی با میتسوبیشی بر سر انتخاب نام کلت شد که آن را باخت. پس نام کاپری را جایگزین کرد و اولین بار از آن در نمایشگاه خودروی ۱۹۶۹ بروکسل رونمایی نمود.
کاپری هم مثل موستانگ روی پلتفرم یکی از مدل‌های موجود فورد به نام کورتینا ساخته شد تا هزینه‌های تولید پایین بیاید. قیمت کاپری در زمان عرضه ۸۹۰ پوند (معادل ۱۲۵۰۰۰ پوند امروز) بود که و با فنرهای برگی، ترمزهای کاسه‌ای عقب، تعلیق مک‌فرسون و ترمزهای دیسکی جلو و گیربکس چهار سرعته به فروش می‌رسید.

طیف گسترده‌ای از موتورها برای کاپری ارائه می‌شدند: از چهارسیلندرهای ۱.۳ و ۱.۶ لیتری ۵۳ و ۶۴ اسب بخاری گرفته تا موتور V4 ۲ لیتری ۹۳ اسب بخاری و گل سرسبد آن‌ها، یک موتور ۳ لیتری V6 با ۱۲۸ اسب بخار بود که این دو موتور آخر به کاپری اجازه‌ی رسیدن به سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت را می‌دادند. البته کاپری برای بازار آفریقای جنوبی با یک موتور غول‌پیکر ۵ لیتری V8 هم به تعداد بسیار محدود عرضه شد.

از سال ۱۹۷۰ کاپری در مسابقات مختلف اتومبیل‌رانی درخشید و مدل RS3100 آن حسابی سر زبان‌ها افتاد. فورد برای تأمین هزینه‌های این پروژه ساخت ۱۰۰۰ دستگاه نمونه‌ی خیابانی RS3100 را در دستور کار قرار داد اما فقط ۲۵۰ تای آن از خط تولید خارج شد، چرا که بحران نفتی ۱۹۷۳ از راه رسید و دیگر کسی به یک غول شش سیلندر ۳.۱ لیتری بنزین‌خوار علاقه‌ای نداشت. RS3100 در نسخه‌ی خیابانی ۱۴۸ اسب بخار قدرت و ۲۵۰ نیوتون‌متر گشتاور داشت و با ترمزهای دیسکی تهویه‌دار، تعلیق سفت‌تر و کم‌ارتفاع‌تر و خروجی‌های اگزوز اسپرت، می‌توانست ظرف ۷.۳ ثانیه از حالت سکون به سرعت صد کیلومتر بر ساعت برسد و حداکثر سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت را تجربه کند. این روزها می‌توان نمونه‌ی کلاسیک این گونه‌ی کاپری را با قیمتی حدود ۴۰ هزار پوند در انگلستان خریداری کرد.

نسل دوم فورد کاپری (۱۹۷۸-۱۹۷۴)

پس از بحران نفتی ۱۹۷۳ که قیمت بنزین را بسیار بالا برد، فورد تصمیم گرفت تا طراحی نسل دوم کاپری را برای استفاده‌ی روزمره مناسب‌تر کند. تغییرات شامل دماغه‌ی کوتاه‌تر، کابین جادارتر، صندوق عقب کاربردی‌تر و صندلی‌های عقب تاشو بود. در این دوران خودروهای هاچبک هر روز در حال محبوب‌تر شدن بودند و فورد هم ترکیبی از در بزرگ هاچبک را بر روی بدنه‌ی کوپه‌شکل کاپری تدارک دید.
برای راحت‌تر کردن رانندگی با کاپری، تعلیق نرم‌تر شد و ترمزهای دیسکی جلو هم بزرگ‌تر شدند و برای مدل‌های بالاتر مشتری‌ها می‌توانستند گیربکس اتوماتیک و فرمان هیدرولیک هم سفارش دهند.

کاپری در زمان خودش خودرویی قابل اعتماد بود و هرچند گاهی مشکلات فنی هم ظاهر می‌شد، اما فورد بلافاصله آن‌ها را برطرف می‌کرد. بخش دیگری از تغییرات نسل دوم، طیف ساده‌تری از موتورها بود. موتور V4 قبلی جای خودش را به یک موتور چهار سیلندر خطی ۲ لیتری داد که بهینه‌سازی شده بود و ۹۸ اسب بخار توان داشت. مدل‌های پایه‌ی ۱.۳ و ۱.۶ لیتری باقی ماندند و موتور ۳ لیتری V6 به قوی‌ترین حق انتخاب برای کاپری تبدیل شد.

با تمام این‌ها اصلی‌ترین تغییر نسل دوم، روش فروش آن بود. فورد طیفی از رده‌های تجهیزاتی با امکانات مختلف را برای کاپری ارائه کرد که خریداران بیشتری را نسبت به آن علاقمند می‌کرد و تقریبا تمام اقشار از کم‌درآمدها با مدل 1300L (که فقط کمی بیشتر از یک موتور، چهار تا صندلی و یک فرمان داشت) تا پولدارترها با مدل Midnight Capri (که رینگ‌های آلیاژی، رنگ بدنه‌ی خاص و فرمان اسپرت داشت) می‌توانستند توان خرید و برقراری ارتباط با کاپری را داشته باشند.

نسل سوم فورد کاپری (۱۹۸۶-۱۹۷۸)

نسل سوم کاپری که به عنوان پروژه‌ی کارلا هم معروف شد، از سال ۱۹۷۶ وارد فاز طراحی شد. به خاطر بودجه‌ی سختگیرانه‌ی این پروژه نتیجه در عمل چیزی بیش از فیس‌لیفت نسل دوم نبود. تغییرات محدود به چراغ‌های چهارتایی جلو، یک جفت بالچه‌ی و کاپوت جدید، سپرهایی با طراحی تازه و رنگ به‌روزشده و آپشن‌های تازه در فضای داخلی شد.

فورد در مجموع فقط ۴۸۰ هزار پوند برای توسعه‌ی نسل سوم هزینه کرد، درحالیکه این رقم برای نسل اول که تازه مربوط به یک دهه قبل بود به ۲۰ میلیون پوند می‌رسید. برای پنهان‌کردن چهره‌ي سالخورده‌ی کاپری، فورد سپرهای کرومی و قطعات تزئینی مدل قبلی را با رنگ سیاه پوشاند تا حال‌وهوایی جدیدتر پیدا کند.

همین‌طور برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، طیف موتورهای در نظر گرفته‌شده برای نسل دوم در نسل سوم هم با اندکی تغییرات به کار گرفته شد. به طور مثال فورد موتور سالخورده‌ی ۱.۳ لیتری معروف به Kent را با سرسیلندر تازه‌ای جایگزین کرد که به افزایش ضریب اطمینان‌پذیری آن منجر شد. موتور ۳ لیتری V6 هم از ورودی‌های از نو طراحی‌شده‌ای بهره‌مند شد که مانع از یخ‌زدن کاربراتور می‌شدند. این موتور با وضع قوانین محیط زیستی سختگیرانه‌تر در سال ۱۹۸۱ از رده خارج و جای خودش را به یک موتور ۲.۸ لیتری انژکتوری V6 داد که از مدل گرانادا برگرفته شده بود.

واکنش‌ها به این موتور مثبت بود و خودرونویس‌های آن دوران معتقد بودند که کاپری با این موتور نسبت به رقباش، ب‌ام‌و 323i یا آلفارومئو آلفتا 2000 GTV قدرتمندتر، کم‌خرج‌تر و سریع‌تر بود.

هر سال فروش کاپری کمتر و کمتر می‌شد چرا که به اصطلاح هاچبک‌های داغ (hot hatches) کوچک‌تر و سریع‌تر در حال تصرف بازار بودند. در سال ۱۹۸۶ تولید کاپری نسل سوم برای همیشه به پایان رسید.

نسل چهارم فورد کاپری (-۲۰۲۴)

از سال ۲۰۱۰ فورد ایده‌ی تولید مجدد کاپری را براساس مدل فوکوس مطرح کرد تا رقیبی برای فولکس‌ واگن شیروکوی تازه‌وارد باشد، اما این ایده از مراحل اولیه‌ی طراحی فراتر نرفت. با یک فست‌فوروارد به سال ۲۰۲۴ و بعد از نزدیک به ۴۰ سال وقفه، فورد تصمیم گرفت تا بالاخره از کاپری احیاشده رونمایی کند.

کاپری جدید هم مثل نسل‌های قبل بسیاری از ویژگی‌های ساختاری و تکنولوژیکش را از دیگر خودروها قرض گرفته. پلتفرم MEB گروه فولکس واگن که بر روی فورد اکسپلور و فولکس‌واگن ID.5 هم استفاده شده، میزبان نسل چهارم کاپری است.

برخلاف نسل‌های قبلی، کاپری جدید حق انتخاب‌های گسترده‌ای برای موتور ارائه نمی‌کند. کاپری جدید یک خودروی تمام‌برقی است و با سه نوع پک باتری ارائه می‌شود. شما می‌توانید از بین باتری‌های ۷۹ یا ۷۷ کیلووات ساعتی که برد پیمایشی ۶۲۷ کیلومتری برای نوع تک‌موتور یا ۵۶۰ کیلومتری برای نوع دو موتوره را ارائه می‌کنند، یکی را انتخاب کنید.

با اینکه کاپری جدید از طرح بدنه‌ی فستبک دو در اصلی فاصله گرفته، اما هنوز آن‌قدر توانایی‌های حرکتی دارد تا از نام درخشانش دفاع کند. نمونه‌های تک‌موتوره تا ۲۸۲ اسب بخار قدرت تولید می‌کنند که شتاب صفر تا صد را به ۶.۳ ثانیه می‌رساند. نمونه‌های دو موتوره نیز با ۳۳۵ اسب بخار قدرت، یک ثانیه زودتر به این سرعت می‌رسند.

اگر شما نسل اول کاپری را در سال ۱۹۶۹ خریداری می‌کردید، ۸۹۰ پوند آن زمان یا با حساب تورم امروز ۱۲۵۰۰ پول می‌دادی. درحالیکه قیمت نسل چهارم از ۴۸۰۷۵ پوند برای مدل پایه شروع و به ۵۶۱۷۵ پوند برای بالاترین مدل می‌رسد.

در مورد این خودرو هر فکری که داشته باشید کاپری کماکان یک نشانه و آیکون دوست‌داشتنی برای طرفدارانش باقی می‌ماند و به عنوان خودرویی که استایل یک کوپه‌ی اسپرت را با توانایی‌های بالا و قیمت مناسب در اختیار خریدارانش قرار می‌دهد، در تاریخ خودروسازی جاودانه شده است.