پاتریک لو کومن (Patrick Le Quément)، یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین طراحان دنیای خودرو در چهار دههی اخیر، امروز 80 ساله شد. او با طراحی خودروهایی چون فورد سییرا و رنو سینیک نام خود را به عنوان یکی از چهرههای شاخص در تاریخ طراحی صنعتی ثبت کرده است. حتی پروژههای ناموفق او نیز از جسارت و ابتکار ویژهای برخوردار بودند و به نمادهایی خاص تبدیل شدند. خودروهایی چون رنو مگان II، ول ساتیس و آوانتایم که هنوز هم در فهرست طراحیهای جنجالی قرار دارند و بحثهای زیادی پیرامون آنها مطرح میشود، بخشی از این میراث است. مهمترین دستاورد لو کومن زمانی بود که به دپارتمان طراحی رنو پیوست. در سال 1985، او به عنوان مدیر طراحی رنو منصوب شد، سمتی که تا بازنشستگی در سال 2009 در اختیار داشت. در این دوران، او فلسفه طراحی شرکت را متحول ساخت و نقش مهمی در شکلگیری هویت آن ایفا کرد.
تحصیلات و آغاز دوران حرفهای
پاتریک لو کومن در 22 سپتامبر 1945 در فرانسه متولد شد. از دوران کودکی علاقه زیادی به طراحی، بهویژه در زمینه مهندسی خودرو داشت. او در مدرسه عالی هنرهای زیبای پاریس تحصیل کرد، جایی که شور و اشتیاقش برای هنر و طراحی به شکوفایی رسید. تحصیلات او همچنین شامل آشنایی با جنبههای فنی طراحی بود که مهارتهای لازم برای ترکیب دیدگاههای زیباشناسانه با دقت مهندسی را در اختیارش قرار داد.
لو کمن به صورت اتفاقی وارد دنیای طراحی خودرو شد. او که در مؤسسهی طراحی و هنر بیرمنگام تحصیل کرده بود، در یک مهمانی خانوادگی با ریموند لوی، طراح مشهور لوگوهای لاکی استرایک و شل، آشنا شد. لوی، که خالق طراحی نمادین استودیبیکر آوانتی بود، تأثیر زیادی بر لو کمن گذاشت. لو کمن تلاش کرد تا به استودیوی لوی بپیوندد، اما به دلیل دستمزد پایین، این پیشنهاد را رد کرد. در عوض، شغل در سیمکا انتخاب بهتری به نظر میرسید چراکه قادر بود هزینههای زندگی او را تأمین کند. سهم او از این دوران طراحی قالپاقهای سیمکا ۱۲۰۰S بود. البته به گفتهی خودش، قالپاقهایی که "واقعاً عالی بودند!"
در دههی ۱۹۶۰، طراحی خودرو در اروپا در حاشیه قرار داشت و حتی در خودروسازی فرانسه نیز به آن توجهی نمیشد. یکی از شوخیهای رایج آن دوران این بود که طراحان تنها وظیفه دارند زشتیهای خودرو را پنهان کنند. سیمکا ۱۰۰۰ نمونهای از این نگرش بود. یک خودروی موتور عقب که به نوعی نسخهای توسعهیافته از پروژهی فیات ۱۲۲ محسوب میشد و توسط مرکز طراحی سیمکا در پوآسی ساخته شده بود.
همکاری با فورد اروپا در سال 1968
لو کمن مدت زیادی در سیمکا نماند و در سال ۱۹۶۸ به فورد اروپا پیوست. او به عنوان طراح داخلی در استودیوی فورد در دانتون انگلیس مشغول به کار شد. اگرچه طرحهای اولیهی او به تولید نرسید، اما استعداد او توجه اووه بانزن، مدیر طراحی فورد اروپا را جلب کرد. بانزن او را به ادامه تحصیل در رشتهی مدیریت بازرگانی تشویق کرد و در سال ۱۹۷۱ به استودیوی اصلی فورد در کلن آلمان منتقل شد. اولین موفقیت بزرگ او طراحی کابین کامیون فورد کارگو در سال ۱۹۸۱ بود که به دلیل طراحی منحصربهفرد خود هنوز هم تحسین میشود. یکی از ویژگیهای خاص این طراحی، پنجره جانبی کشیده از سقف تا گلگیر بود که علاوه بر زیبایی، دید راننده را نیز بهبود میبخشید.
شهرت جهانی با فورد سییرا در سال 1982
اما آنچه لو کمن را به شهرت جهانی رساند، فورد سییرا مدل ۱۹۸۲ بود. این خودرو با طراحی آیرودینامیک پیشرفتهاش، سبکی جدید را در طراحی خودروهای خانوادگی معرفی کرد. در حالی که خودروهای سنتی ضریب درگ ۰.۴۵ داشتند، سییرا موفق به کاهش این رقم به ۰.۳۴ شد. اگرچه در ابتدا برخی مشتریان انگلیسی آن را "مدوزا" نامیدند، اما به سرعت توجه خودروسازان دیگر را جلب کرد. مدلهای بعدی فولکسواگن و اوپل/واکسهال به وضوح از سییرا الهام گرفته بودند.
رهبری تیم طراحی رنو از سال 1987
در سال ۱۹۸۵، لو کمن به گروه فولکسواگن-آئودی پیوست و استودیوی طراحی پیشرفته این برند را در دوسلدورف راهاندازی کرد. اما دو سال بعد، پیشنهاد ریاست طراحی کل گروه را رد کرد چرا که نمیخواست به وولفسبورگ نقل مکان کند. در عوض، در سال ۱۹۸۷ به رنو پیوست، جایی که به شدت به یک انقلاب طراحی نیاز داشت. او در مرکز طراحی رنو قدرتی بیسابقه به دست آورد. برای اولین بار، تیم طراحی از کنترل مهندسان خارج شد و مستقیماً به رئیس شرکت، رایمون لوی گزارش میداد. این استقلال به تولید مدلهایی همچون توئینگو، سینیک و اسپیس انجامید، مدلهایی که استانداردهای طراحی خودرو را تغییر دادند.
در دوران رهبری لو کومن، رنو تحولی بزرگ را در زبان طراحی خود تجربه کرد. رویکرد او با تأکید فراوان بر طراحیهای جسورانه و آیندهنگر همراه بود که هم سبک و هم کاربردی بودن را در کنار یکدیگر قرار میداد. یکی از موفقیتهای اولیه او طراحی رنو توئینگو بود، خودرویی جمع و جور برای شهر که هم زیبا و هم کاربردی بود. طراحی غیرمعمول توئینگو تبدیل به نمادی از مسیر جدید رنو شد و از سوی منتقدان بهخاطر نوآوری آن مورد تحسین قرار گرفت.
لو کومن طراحی رنو مگان و رنو سینیک را رهبری کرد که هر دو مدل نقش بزرگی در موفقیت برند رنو ایفا کردند. مگان بهویژه بهخاطر طراحی شیک و مدرنش بسیار مورد توجه قرار گرفت، در حالی که سینیک با طراحی نوآورانهاش در رده خودروهای خانوادگی بهویژه در خودروهای چندمنظوره شهری، تحولی بزرگ ایجاد کرد. هر دو مدل بهعنوان خودروهایی برجسته در صنعت خودروسازی شناخته شدند و استانداردهای جدیدی برای این دستهها تعیین کردند.
افتخارات لو کومن در صنعت خودروسازی
پیشرفتهای لو کومن در صنعت خودروسازی بهطور گستردهای شناخته شد. او جوایز متعددی برای آثارش دریافت کرد که شامل افتخاراتی در زمینه طراحی و نوآوری میشد. طراحیهای او بهخاطر رویکرد آیندهنگرانهشان مورد ستایش قرار گرفت و او اغلب بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین طراحان خودرو در نسل خود شناخته میشد.
در سال 2002، لو کومن جایزه معتبر "گرند پری هنر خودرویی" را برای دستاوردهای برجستهاش در طراحی خودرو دریافت کرد. همچنین به عنوان شوالیه در رتبه افتخاری ملی فرانسه (Légion d'Honneur) برگزیده شد که این افتخار، دستاوردهای برجستهاش در عرصه طراحی را بهرسمیت میشناخت.
لو کمن بیتردید یکی از چهرههای کلیدی در تحول طراحی خودرو در آستانهی قرن بیستم بود. او علاوه بر تعداد بالای موفقیتهای خود، که بیشتر از شکستهایش در کارنامهاش دیده میشود، نقش اساسی در ارتقای موقعیت طراحی در صنعت خودروسازی ایفا کرد. زمانی که در سال ۲۰۰۹ بازنشسته شد، مرکز طراحی رنو تحت مدیریت او ۴۹۰ نفر پرسنل داشت. در حالی که در ابتدای فعالیت حرفهایاش در سال ۱۹۶۶، تنها شمار انگشتشماری طراح خودرو در شرکتهای خودروسازی اروپایی مشغول به کار بودند.
در مجموع، لو کمن نقش اساسی در طراحی بیش از ۶۰ میلیون دستگاه خودرو ایفا کرده است. رقمی که در صورتی که این خودروها را پشت سر هم قرار دهیم، بیش از شش و نیم بار دور کره زمین را طی خواهند کرد. با این حال، خود او همواره تأکید داشت که موفقیت او تنها به تعداد خودروهای تولیدی محدود نمیشود.
بازنشستگی در سال 2009
پس از بازنشستگی از رنو در سال 2009، لو کومن همچنان از طریق تدریس، کارگاهها و مشاوره، تأثیر خود را در دنیای خودرو حفظ کرد. او همچنان در جامعه طراحی فعال بود و تجربه و دانش خود را با نسل جدید طراحان به اشتراک میگذاشت.
میراث لو کومن بهخاطر تواناییاش در تلفیق هنر و فناوری در طراحی خودروها مشخص میشود. کار او در رنو نه تنها هویت این شرکت را متحول ساخت، بلکه تأثیرات بزرگی در صنعت خودروسازی جهانی برجای گذاشت. امروز، طراحیهای او همچنان مورد تحسین قرار میگیرند و بر روندهای آینده طراحی خودرو تأثیرگذارند.
گزارش