پژو برای ما ایرانیها برندی آشنا و خاطرهانگیز است. جزو معدود نامهایی است که از پدربزرگها تا نسل زد با آن خاطره دارند و بهخوبی آن را میشناسند. اما این برند فرانسوی مدلهایی از خط تولید خود خارج کرده که شاید کمتر نامشان را شنیده باشیم. همینطور گونههایی خاص از مدلهای آشنا برای ما که شاید قبلا در موردشان نشنیده بودیم. در این نوشتار نگاهی داریم به ۱۹ خودروی ارزشمند اما فراموششده از پژو؛ پژوی پرحاشیه و در مجموع محبوب و دوستداشتنی.
- پژو 405 T16
شاید صد سال زمان لازم باشد تا ۴۰۵ برای ما به خودروی فراموششده تبدیل شود. اما این ورژن مخصوص رالی ۴۰۵ را احتمالا ندیدهایم یا به یاد نمیآوریم. پژو بعد از دو بار قهرمانی در رقابتهای رالی WRC با 205 T16 به خاطر حذف کلاس B از این رقابتها مجبور شد تا سراغ مسابقاتی مثل رالی پاریس-داکار یا Pikes Peak برود. 405 T16 جدیدترین محصول پژو در اواخر دههی هشتاد میلادی بود که به رانندگی آری واتانین رکورد جدیدی را در تاریخ مسابقات Pikes Peak ثبت کرد.
- پژو 405 Mi16
یکی از جذابترین مدلهای ۴۰۵ این مدل Mi16 است که یک موتور ۱.۹ لیتری دو میل سوپاپ زیر کاپوتش داشت که قبلا روی 205 GTI هم خوش درخشیده بود. قدرت ۱۵۸ اسب بخاری این موتور حتی هنوز هم وسوسهبرانگیز است (قدرتی حتی بیشتر از پارس ELX) و با استانداردهای سی سال پیش هم این رقم فوقالعاده بود و به رقبا اجازه نمیداد حتی به گرد پایش برسند.
- پژو L45
در مسابقات اتومبیلسواری ایندیاناپولیس که هنوز هم در آمریکا پرطرفدار است، ۹۰ هزار تماشاچی شاهد اول شدن پژو L76 بودند. همین تازگیها؟ نه! سال ۱۹۱۳ (اواخر دوران قاجار خودمان). رانندهی فرانسوی پژو در آن مسابقه جایزهی ۲۰ هزار دلاری را برنده شد و میانگین سرعت ۱۲۳ کیلومتر بر ساعت را ثبت کرد.
L45 ورژن کوچکتر همان خودرو است که در مسابقات سال ۱۹۱۶ شرکت کرد و سوم شد. این خودروی کلاسیک بسیار ارزشمند در سال ۲۰۱۷ به قیمت ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار پوند انگلستان به فروش رسید. محاسبهی قیمتش به تومن با شما!
- پژو تایپ 1
کسبوکار خانوادگی پژو خیلی قدیمیتر از چیزی است که ممکن است تصور کنیم. این خانواده از سال ۱۸۱۰ در زمینهی تولید آسیاب قهوه، دوچرخه و ابزارهای دیگر فعال بودند تا اینکه در سال ۱۸۸۶ تایپ 1 سرنوشت این برند را برای همیشه عوض کرد. تایپ ۱ اولین خودرو یا به عبارت بهتر سهچرخهی موتوردار پژو بود که فرمان سکانشکل داشت و نهایتا میتوانست به سرعت ۲۵ کیلومتر بر ساعت برسد.
- 505 GTI
نشان GTI در پژو همیشه به معنای قدرت و تواناییهای حرکتی بالاتر بوده، اما گاهی پژو محصولاتی را با این نشان عرضه میکرد که به قد و قوارهشان نمیخورد. مثل مدل ۵۰۵ که جانشین مدل محبوب و بهیادماندنی ۵۰۴ بود و بزرگترین سدان پژو در زمان خودش محسوب میشد.
موتور ۲.۲ لیتری این مدل قدرتش را به چرخهای عقب منتقل میکرد تا به تنها پژو GTI دیفرانسیل عقب تبدیل شود.
- پژو 505 دانگل
اوایل دههی ۱۹۸۰ که خبری از کراساوورها نبود، شرکت فرانسوی دانگل ایدهی جالبی را بر روی 505 پیاده کرد که حتی از نمونهی GTI هم عجیبتر بود. اضافه کردن ارتفاع یک استیشن واگن با دستکاری سیستم تعلیق و چهار چرخ متحرک کردنش هم ظاهری خاص و غیرمعمول به آن بخشید، هم خریدارانی که یکجورهایی دنبال پژوی اسیووی بودند را راضی نگه داشت.
- پژو بیبی
بیبی (Bébé) یا «بچه» یکی از زیربرندهای پژو در فاصلهی سالهای ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۶ بود. شاید طراحی ابتدایی، موتور چهار سیلندر ۸۵۵ سیسی ۱۰ اسب بخاری و حداکثر سرعت ۶۵ کیلومتر بر ساعتیاش برایمان جذابیت چندانی نداشته باشد، اما وقتی بدانیم طراح این خودرو بنیانگذار برند مطرح بوگاتی، یعنی اتوره بوگاتی بود قضیه فرق خواهد کرد.
- پژو 406 کوپه
روی جلد مجلهی معتبر اتوکار در بهار ۱۹۹۷ نوشته شده بود: «هنوز اون فراری رو میخوای؟» و زیرش عکس پژو ۴۰۶ کوپه بود که تازه تست رانندگیاش را انجام داده بودند. به هرحال معلوم است که همه فراری را میخواستند! اما برای آنهایی که نمیتوانستند فراری ۴۵۶ بخرند، ۴۰۶ کوپه یک جیتی جذاب و کار راهانداز بود که قلم هنرمند پینین فارینا خط و نقشش را رقم زده بود.
- پژو 309 GTI-16
پژو ۳۰۹ GTI همیشه زیر سایهی برادر کوچکتر و معروفترش 205 گم شده بود، اما نمیشود منکر جذابیتش به عنوان یکی از پژوهای فراموششده در طول تاریخ شد. این مدل هم به موتور ۱.۹ لیتری توربوی ۱۶ سوپاپ ۱۵۸ اسب بخاری مجهز بود؛ همان موتوری که 405 Mi16 هم از آن بهره میبرد.
- پژو P4
اگر چهرهی P4 برایتان آشنا به نظر میرسد به این خاطر است که در واقع همان مرسدس بنز جی کلاس است. پژو موتور مدل 604 را روی آن سوار کرد و مونتاژش را در تأسیسات سوشو گروه پژو-سیتروئن آغاز کرد.
P4 نتیجهی تقاضا و نیاز ارتش فرانسه به خودرویی بود که بتواند جانشین جیپهای هاچکیس M201 به جا مانده از جنگ جهانی دوم شود.
- پژو 601C اکلیپس
وقتی مرسدس با SLK رودستر مجهز به سقف قابل جمعشدنش در سال ۱۹۹۶ دنیا را شگفتزده کرد؛ خیلیها یادشان نبود که پژو هم با کمک شرکت اتاقساز پورتو، برای اولین بار این کار را ۶۰ سال زودتر انجام داده بود.
- پژو 206 CC
همانطور که مرسدس با SLK توانست موفقیت چشمگیری کسب کند، پژو هم کابریولت ۲+۲ خودش را براساس مدل پرطرفدار ۲۰۶ ساخت. با اینکه نزدیک به ۲۵ سال است ۲۰۶ روی خط تولید ایرانخودرو است، اما هیچوقت چشممان به جمال این ورژن باحال و دوستداشتنیاش روشن نشد.
پژو 206 CC را با موتورهای مختلفی از جمله موتور ۲ لیتری GTI عرضه کرد و توانست فروش بالایی با آن را تجربه کند. این روزها خیلیها در اروپا این مدل محبوب سابق را فراموش کردهاند.
- پژو 306 D توربو
قبل از معرفی فورد فوکوس در سال ۱۹۹۸ پژو با ۳۰۶ در کلاس هاچبکهای کوچک خانوادگی پادشاهی میکرد. حتی مدلهای پایهی ۳۰۶ هم سواری جذابی داشتند، چه برسد به مدلهای قدرتمند XSi و GTI-6 (که با طرح بدنهی رالیاش هنوز در یادها باقی مانده).
اما برخلاف مدلهای سریعتر، مدل D توربوی ۹۰ اسب بخاری 306 بود که این ایده را توی ذهنمان جا انداخت که خودروهای دیزلی هم میتوانند سواری با نشاط و جذابی داشته باشند.
- پژو 404
حتما شنیده یا دیدهاید که پرسنل فستفودها خیلی وقتها غذاهای خانگی یا سنتی میخورند. انزو فراری هم که نمیتوانست برای رتق و فتق کارهای روزمرهاش مدام سوار فراریها تند و تیز شود، از پژو ۴۰۴ استفاده میکرد.
۴۰۴ سدان طراحیشده به دست پینین فارینا بود که در سال ۱۹۶۰ از آن رونمایی شد و مدت طولانی در خط تولید باقی ماند (تا سال ۱۹۹۱ تحت لیسانس).
این مدل نه فقط یک سدان مناسب استفادهی روزمره و خانوادهها بود که در رقابتهای رالی هم خوش درخشید. این ورژن عجیبوغریب تک نفرهی ۴۰۴ که از یک موتور دیزلی استفاده میکرد، در پیست مونتلری توانست در سال ۱۹۶۵ رکورد طی ۵۰۰۰ کیلومتر با میانگین سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت را ثبت کند و به خودرویی جاودانه در تاریخ خودروهای دیزلی تبدیل شود.
- پژو 402
۴۰۲ به عنوان جد سری ۴ پژو جایگاهی ویژه در تاریخ این برند فرانسوی دارد. استایل پر زرقوبرقش از سبک هنری آرت دکو الهام گرفته که با چراغهای پنهانشده پشت جلوپنجرهی سپر شکلش همیشه به طراحی منحصربهفردش مشهور بوده. این طراحی آیندهنگرانه برای دههی ۱۹۳۰ بسیار جذاب بود.
- پژو 204
معمولا شهرت پژو به ساخت خودروهایی است که مثل دیگر فرانسویها سیستم انتقال قدرت به چرخهای جلو دارند. اما در طول تاریخ دیرینهی پژو اولین بار در سال ۱۹۶۵ و با مدل ۲۰۴ بود که یک پژوی دیفرانسیل جلو وارد بازار شد.
204 یک خودروی جمعوجور و در عین حال چابک و جادار بود که در طرح بدنههای مختلفی از سدان گرفته تا استیشن، کوپه و کابریوله عرضه شد. پژو نزدیک به یک میلیون و ششصد هزار دستگاه ۲۰۴ تولید کرد تا آن را به یکی از پرفروشترین خودروهای فرانسه تبدیل کند.
- پژو 605
دو سال بعد از رونمایی ۴۰۵ که با استقبال بسیار خوبی همراه شد، پژو همان دستور پخت را برای تولید برادر بزرگترش اجرا کرد. اما همانقدر که طعم ۴۰۵ به مذاق خریداران خوش آمد، ۶۰۵ با بیمیلی مواجه شد.
۶۰۵ هم به نفرین قدیمی برندهای فرانسوی در کلاس خودروهای لوکس دچار شد. به نظر بسیاری از کارشناسانی که ۶۰۵ را در جاده آزمایش کردند عملکرد این سدان بزرگ خیلی خوب بود، اما از دید خریداران زیادی به ۴۰۵ شباهت داشت و نمیشد در قامت یک خودروی لوکس به آن نگاه کرد. با همهی این توصیفات ۶۰۵ حدود ۱۰ سال در خط تولید پژو باقی ماند.
- پژو ۲۰۵ رالی
۲۰۵ رالی را باید یکی از آن خودروهای فراموششدهی پژو دانست که در زمان خودش فوقالعاده بود. عملکرد درخشان ۲۰۵ GTI یک طرف، عملکرد ۲۰۵ رالی با وجود قدرت کمتر یک طرف دیگر. پژو ورژن رالی را همانطور که از اسمش پیداست برای رقابتهای رالی کلاس زیر ۱۳۰۰ سیسی آماده کرده بود و به همین خاطر موتور ۱۶۰۰ سیسی GTI را با یک موتور دور بالای ۱۲۹۴ سیسی دوکاربراتورهی ۱۰۳ اسب بخاری تعویض کرد. کاهش وزن خودرو با حذف یک سری قطعات باعث شد تا ۲۰۵ رالی ۷۹۳ کیلوگرمی به هاچبکی چابک و مانورپذیر تبدیل شود.
- پژو Oxia کانسپت
اوکسیا که نامش را از یک منطقهی بهتازگی نامگذاری شده در مریخ (البته در زمان خودش) گرفته بود، در سال ۱۹۸۸ به عنوان نمادی از خودروهای آیندهی پژو رونمایی شد.
بدنهی فیبر کربنی اوکسیا سبکوزنش کرده بود و موتور V6 توین-توربوی ۲.۸ لیتری زیر کاپوتش به آن اجازه میداد تا به حداکثر سرعت شگفتانگیز ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. این عدد روی کاغذ پیشبینی نشده بود، بلکه رانندهی تست پژو در پیست ناردوی ایتالیا با اوکسیا واقعا آن را ثبت کرده بود.
گزارش