چه چیزی می‌تواند کرختی و رخوت را در یک خودروسازی نشان دهد؟ پروژه‌ای مانند سیتروئن C3-XR که نخستین نمایش و افکارسنجی آن در نمایشگاه خودروی مشهد 1395 صورت گرفت. درست ده سال از آن ماجرا می‌گذرد و سایپا تازه توانسته نتایج افکارسنجی از مشتریان خود را جمع بندی کرده و تولید این خودروی اقتصادی را آغاز کند.

هرچند عوامل بیرونی نیز بر این تصمیم گیری اثر گذار بوده است، اما در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌کند. سیتروئن C3-XR خودروی چندان مدرنی نیست. از همان ابتدای معرفی هم خودروی مدرن و به روزی نبود. در واقع سیتروئن این محصول را ویژه بازار چین آماده کرده بود تا در جوینت ونچر دانگ فنگ پژو-سیتروئن تولید شود. محصولی کاملا اقتصادی که هرگز در بازارهای اروپایی عرضه نشد؛ اما از آن‌جا که بر پایه پلتفرم PF1 طراحی شده، گزینه مناسبی برای بازار ایران بود. چیزی که برگ برنده این محصول به شمار می‌رفت، همین پلتفرم و پیشرانه آشنای آن برای بازار ایران بود. در غیر این صورت نه طراحی چندان مدرنی داشت و نه تجهیزاتی که بتواند با چینی‌ها رقابت کند. حالا گزینه پیشرانه آشنا نیز از فهرست مزایای این خودرو خارج می‌شود، زیرا سایپا آن را با یک موتور 1.2 توربو عرضه خواهد کرد که پیش از این در تعداد انگشت شمار با دی‌اس 3 به ایران آمده بود.

از زمان رونمایی رسمی این محصول در روزهای پایانی سال 2014 تا زمانی که سیتروئن تولید این محصول روی خط تولید خود نگه داشته بود، سیتروئن C3-XR دو بار به روز رسانی شد. آخرین به روز رسانی مربوط به پنج سال پیش است و نکته حائز اهمیت این که تولید این خودرو برای بازار چین، در سال 2023 برای همیشه متوقف شد. اما طنز ماجرا اینجاست که حالا در سال 2025 یعنی دو سال پس توقف تولید این پیر پسر فرانسوی، سایپا با خوشحالی شروع تولید آن را در کاشان جشن می‌گیرد.

سایپا در حالی از تولید سیتروئن C3-XR خوشحال است، که خود محصولی در همان کلاس طراحی و آماده عرضه بازار کرده است. سایپا آریا که حدود پنج سال از معرفی آن ‌می‌گذرد، به بهانه ارتقا هنوز به تولید انبوه نرسیده است و خود نشان آشکار دیگری از کرختی این خودروساز دولتی است. صرف نظر از تاخیری که در عرضه این دو محصول به وجود آمده است، یک سوال اساسی وجود دارد و آن این است که چرا سایپا برای خود رقیب می‌تراشد؟ آن هم زمانی که زیان زیادی از خلف وعده فرانسوی‌ها به این شرکت رسیده است. تقدیم دوباره بازار به خودروسازان فرانسوی بدون دریافت هیچ‌گونه غرامتی چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؟