گروه خودروسازی بامو با ترکیب هنر و فناوری در نمایشگاه خودروی شانگهای 2025 از خودروی منحصربهفرد بامو i5 فلو نوستوکانا (Flow NOSTOKANA) رونمایی کرده است؛ خودرویی که فناوری تغییر رنگ بامو را با سبک هنری استر مالانگو، هنرمند اهل آفریقای جنوبی، در هم آمیخته است. این خودرو از فیلمهایی با قابلیت تغییر رنگ الکترونیکی بهره میبرد که تازهترین پیشرفت در فناوری سطح بدنه خودرو محسوب میشود و با همکاری شرکت E Ink توسعه یافته است. این خودرو یادآور خودروی هنری بامو است که مالانگو در سال ۱۹۹۱ طراحی کرده بود. آدریان فنهویدنک، مدیر طراحی گروه بامو، در توصیف این پروژه میگوید: «بامو i5 فلو نوستوکانا میراث برند بامو را ارج مینهد و در عین حال روایتی تازه از مشارکت فرهنگی جهانی ما را با رویکردی منحصربهفرد ادامه میدهد. در اینجا، فناوری نهتنها ابزار خلق اثر هنری است، بلکه خود به اثر هنری تبدیل میشود.»
در سال ۱۹۹۱، استر مالانگو دوازدهمین خودروی هنری بامو را بر پایه مدل 525i طراحی کرد و بدین ترتیب نخستین زن و نخستین هنرمند آفریقایی شد که چنین پروژهای را به سرانجام رسانده است. استلا کلارک، مهندس تحقیقاتی در بخش نوآوریهای گروه بامو، با یادآوری از آثار مالانگو میگوید: «سالها پیش، زمانی که ایده تغییر رنگ خودرو هنوز فقط در حد یک تصور ذهنی بود، هنر او مرا بهشدت تحت تأثیر قرار داد. اکنون که این ایده به واقعیت تبدیل شده و امکان همکاری مستقیم با استر مالانگو فراهم شده، تجربهای فراتر از تصور برای من رقم خورده است.» رنگهای زنده و الگوهای هندسی خاص مالانگو، ترکیبی ایدهآل برای به تصویر کشیدن قابلیتهای فناوری فلو در BMW i5 به شمار میرود. این خودروی تمام برقی، با تغییرات الکتروفورتیکی رنگ، به یک اثر هنری پویا تبدیل شده است. مالانگو نیز در اینباره میگوید: «برای من شگفتانگیز است که ببینم چگونه فناوریهای مدرن میتوانند هنر من را گسترش دهند و آن را در دسترس مخاطبانی کاملاً جدید قرار دهند.»
در بامو i5 فلو نوستوکانا که نام آن برگرفته از نام نخستین فرزند مالانگو است، بخشهایی از فیلمهای قابلبرنامهریزی به شکل دو نوار بر روی سقف، کاپوت، بخش عقب و طرفین خودرو نصب شدهاند. هر فیلم، درست مانند یک کتابخوان الکترونیکی، شامل میلیونها میکروکپسول است که درون آنها ذرات رنگ قرار دارد و با اعمال ولتاژ الکتریکی، ساختار و نحوه چیدمان این ذرات تغییر میکند. از این طریق، رنگها و الگوهای خاص هنر مالانگو به شکل ترکیبهایی متغیر و پویا بر روی بدنه خودرو به نمایش درمیآید.
همزمان با نمایش این انیمیشنهای بصری، صدایی منحصر به فرد نیز پخش میشود که توسط رنزو ویتاله، مدیر خلاق صدا در گروه بامو، ویژه این پروژه ساخته شده است. ویتاله برای پیوند دادن هویت صوتی برند بامو با فرهنگ ندبله آفریقای جنوبی، از صداهای ضبطشده از صدای خود مالانگو و صدای پرهایی که هنگام نقاشی استفاده میکند بهره گرفته است. همچنین صدای مداد رنگیهایی که در استودیوی طراحی بامو به کار میروند و سیگنال صوتی لمس نمایشگر خودرو نیز در این میکس شنیده میشوند. این صدا در لحظه آغاز تغییر رنگ به آرامی پخش میشود و با پیشرفت انیمیشن، شدت آن افزایش مییابد تا تجربهای حسی و چندلایه را رقم بزند.
برای بازآفرینی دقیق و باجزئیات الگوهای پیچیده مالانگو، بدنه فلو نوستوکانا به ۱۳۴۹ فیلم جداگانه مجهز شده که هر کدام بهصورت مستقل قابل کنترلاند. فرآیند برش لیزری این فیلمها و طراحی سامانه کنترل الکترونیکی آنها با همکاری شرکت E Ink توسعه یافته است. همچنین، انطباق این فناوری با سطوح خمیده خودرو و برنامهریزی انیمیشنها، همگی بهصورت داخلی و توسط متخصصان گروه بامو انجام شدهاند.
فناوری تغییر رنگ بدنه خودرو با سرعت زیادی در حال پیشرفت است. در سال ۲۰۲۲، بامو iX Flow با قابلیت تغییر رنگ میان سفید و مشکی معرفی شد. تنها یک سال بعد، مدل مفهومی BMW i Vision Dee توانست با ۲۴۰ قطعه فیلم رنگی، تا ۳۲ رنگ مختلف را به نمایش بگذارد. در مرحله جدید توسعه، نهتنها رنگها و طرحها گستردهتر شدهاند، بلکه فیلمها نیز از مقاومت بیشتری برخوردار شدهاند؛ موضوعی که در آینده میتواند امکان تولید انبوه این فناوری را نیز فراهم کند. با این حال، فعلاً بامو i5 فلو نوستوکانا تنها یک نسخه خاص و یکتا باقی خواهد ماند.
استر مالانگو بهعنوان هنرمندی جهانی شناخته میشود که آثارش با نقاشیهای سنتی ندبله شناخته میشوند؛ طرحهایی که در گذشته نماد رویدادهای مهم یا مناسبتهای آیینی بودند. اما او این نمادها را از کارکرد اصلیشان جدا کرد و برای نخستینبار بر بوم، فرش و اشیای روزمره منتقل کرد تا بدین ترتیب آنها را برای نسلهای آینده حفظ کند. اکنون بامو i5 فلو نوستوکانا، زبان هنری او را با روایتی تازه و مدرن بازآفرینی کرده است.
گزارش