دفتر صنایع خودرو وزارت صمت به تازگی آمار تجمیعی تولید خودرو در کشور را منتشر کرده است. این گزارش جامع حاوی نکات مهمی در مورد تولید خودرو در کشور است. 

بر اساس امار تجمیعی اسفند ۱۴۰۲، مجموع تولید تمام خودروهای سواری در کشور در ۱۲ ماهه منتهی به اسفند ماه ۱۴۰۲ به یک میلیون و ۱۳۱ هزار و ۹۰۶ دستگاه رسیده است که در مقایسه با تولید یک میلیون و ۷۰ هزار و ۷۸۷ دستگاهی تولید خودرو در سال ۱۴۰۲، افزایش حدود ۶ درصدی را نشان می‌دهد. این در حالی است که تعداد کل ون‌های تولید شد در سال ۱۴۰۲ در کشور ۳ هزار و ۷۰ دستگاه بوده است که در مقایسه با ۳ هزار و ۱۶۶ دستگاه ون تولید شده در سال ۱۴۰۱ کاهش ۳ درصدی را نشان می‌دهد.

یکی از نکات قابل توجه در آمار منتشر شده نیز به رشد ۳۲ درصدی تولید انواع وانت در کشور باز می‌گردد. استقبال خوب مشتریان ایرانی از پیکاپ‌های دو دیفرانسیل آفرودی باعث شده است که آمار تولید وانت‌ در کشور از ۱۲۵ هزار و ۶۳۳ دستگاه در سال ۱۴۰۱ به ۱۶۶ هزار و ۳۰۳ دستگاه در سال ۱۴۰۲ برسد.

بر اساس این آمار، جمع کل تولید خودرو در کشور در کلیه کلاس‌های خودرویی در سال ۱۴۰۲ یک میلیون و ۲۳۶ هزار و ۴۲۰ دستگاه بوده است که این میزان با رشد ۸ درصدی در سال ۱۴۰۲ به یک میلیون و ۳۳۸ هزار و ۸۵۶ دستگاه رسیده است. 

یکی از مواردی که به خوبی در آمار تجمیعی تولید خودرو در کشور در سال ۱۴۰۲ مشهود است، دستیابی خودروسازان بخش خصوصی به رکوردهای تولید قابل توجهی است که برخی نیز فراتر از حد انتظار بوده است. به عنوان مثال شرکت مدیران خودرو توانسته است با رشد تولید ۶۰ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱، به رکورد تولید ۱۴۸ هزار و ۶۷۸ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲ دست یافته و در جایگاه سوم پرتیراژترین خودروساز در ایران قرار گیرد.

این افزایش تولید چشم‌گیر در مورد دیگر خودروسازان بخش خصوصی نیز صادق است. کرمان موتور با رشد تولید ۱۲۴ درصدی توانسته است ۵۸ هزار و ۳۴۱ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲ تولید کند. گروه بهمن دیگر خودروساز بخش خصوصی است که با تولید ۲۳ هزار و ۱۴۷ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲، رشد ۵۲ درصدی تولید را نسبت به سال ۱۴۰۱ تجریه کرده است.

در ادامه شرکت‌های خودروسازی آرین پارس موتور، خودروسازی فردا و شرکت تیگارد موتور قرار گرفته است که به ترتیب با تولید ۹ هزار و ۴۴۴ دستگاه،۸ هزار و ۲۶۲ دستگاه و ۱۲۰۹ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲ توانسته‌اند رشد به ترتیب ۱۴۷، ۳۵ و ۲۰۶ درصدی تولید را نسبت به ۱۲ ماه سال ۱۴۰۱ را تجربه کنند.

تیگارد موتور رکورددار افزایش تولید

همان طور که از این آمار پیدا است، رکورد دار رشد تولید خودرو در میان تمامی خودروسازان دولتی و خصوصی در ایران شرکت تیگارد موتور بوده است. اگرچه تیراژ تولید این شرکت نسبت به سایر رقبا چشم‌گیر نیست اما از آنجایی که این شرکت در ماه‌های اولیه آغاز فعالیت خود مشغول فرآیندهای زیرساختی برای عرضه اولین محصول خود، یعنی تیگارد X35 بوده است، بنابراین تمرکز اصلی این خودروساز بخش خصوصی برای تولید و عرضه محصول به بازار به سال ۱۴۰۲ مربوط شده و عملا در سال ۱۴۰۱ با تولید ۳۹۵ دستگاه خودرو به فرآیند‌های توسعه‌ای و زیرساختی مشغول بوده است.

البته این آمار چشم‌گیر افزایش تولید شامل حال تمامی خودروسازان بخش خصوصی نبوده و شرکت‌ها نورا موتور پارس، خودروسازان راین و سروش دیزل مبنا با تولید به ترتیب ۲۱۵، ۵۶ و ۵ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲، به ترتیب کاهش ۵۳، ۶۲ و ۹۸ درصدی را نسبت به سال ۱۴۰۱ ثبت کرده‌اند. 

از ایران خودرو و سایپا چه خبر؟

در این میان گروه صنعتی ایران خودرو با تولید ۵۱۶ هزار و ۷۱۰ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲ با کاهش تولید ۵ درصدی رو‌به‌رو شده و گروه خودروسازی سایپا نیز با تولید ۳۶۴ هزار و ۱۳۹ دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۲، کاهش ۴ درصدی را نسبت به سال ۱۴۰۱ تجربه کرده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بار اصلی افزایش تولید خودرو در کشور در سال ۱۴۰۲ بر دوش خودروسازان خصوصی بوده و عملا دو خودروساز بزرگ کشور علاوه بر زیان‌ده بودن، با کاهش تولید نیز مواجه بوده‌اند. 

البته شاید بتوان عدم تمایل به افزایش تولید به دلیل زیان انباشته و بدهی‌های کلان را عاملی دانست که مانع افزایش تولید دو خودروساز بزرگ کشور شده است. جالب است بدانید که در پایان آذر ماه سال ۱۴۰۲ مجموع زیان انباشته ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو به ۱۷۴ هزار میلیارد تومان رسیده بود در حالی که در پایان سال ۱۴۰۲ میزان زیان انباشته آن‌ها حدود ۱۲۹ هزار میلیارد تومان در سامانه کدال ثبت شده بود. بیش از ۴۴ هزار میلیارد تومان زیان انباشته تنها در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ خود می‌تواند بزرگ‌ترین مانع تولید به شمار رفته و مانند باتلاقی بی‌انتها گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا به نابودی بکشاند.