یکی از رایجترین انواع گیربکسها
در عرصه جهانی بسیاری از رانندگان دیگر مایل به استفاده از گیربکسهای دستی نیستند و ترجیح میدهند که از گیربکسهای اتوماتیک استفاده کنند. جعبه دنده های اتوماتیک امروزه بسیار پیشرفته شده اند که نمونه ای از آن گیربکس های دوکلاچه یا DCT است.
براساس تحقیقات انجامشده از سوی مؤسسه IHS بهعنوان یکی از معتبرترین مؤسسات تحقیقات فناورانه خودرو، بهکارگیری گیربکسهای دوکلاچه (DCT) در خودروهای تولید اروپا رو به افزایش بوده و هم اکنون ده خودرو برتر جهان از جمله مرسدس بنز AMG، پورشه 911 Carrera، آئودی S3 و نیسان GT-R مجهز به گیربکس دوکلاچه هستند.
همچنین حضور SUVهای چینی مجهز به گیربکسهای دوکلاچه ((DCT موجب شد تا مشتریان بازار خودرو ایران در این سگمنت با قابلیتهای این نوع از جعبهدندههای اتوماتیک بهخوبی آشنا شوند و این انتظار در بازار از خودروسازان داخلی ایجاد شود که به سمت بهکارگیری این گیربکسها حرکت کنند.
به دنبال مجهز بودن خودروهای پیشرفته و روز بازار ایران به گیربکس دوکلاچه و نحوه آشنایی مشتریان و رانندگان با این نوع از گیربکس، «پارسا نوری» معاون مهندسی بهمن موتور در گفت و گویی به نحوه استفاده از این نوع گیربکس پرداخت.
نوری در توضیح نحوه استفاده از گیربکس دوکلاچه گفت: «استفاده از گیربکس دوکلاچه در صنعت خودروی جهان بسیار رایج است برای مثال شرکت خودروسازی فورد در آمریکا، خودروسازان کیا و هیوندا در کره جنوبی و شرکت هاوال از این گیربکس استفاده میکنند و در صنعت خودروسازی چین نیز استفاده از این نوع گیربکس بسیار رایج است.»
نوری در ادامه به ساختار گیربکس دوکلاچه پرداخت و افزود: «استفاده از گیربکس دوکلاچه مزایای بسیاری دارد و یکی از مزایای برجسته آن انجام شیفتینگ میان دنده یک، دو و سه با سرعت بالا، استهلاک کمتر و شتاب بیشتر و مصرف سوخت کمتر خودرو در حین رانندگی است.»
نوری همچنین به نکات مهم ساختار گیربکس دوکلاچه اشاره کرد و گفت: «در نحوه ساختار، گیربکسهای دوکلاچه مانند گیربکسهای دستی عمل میکنند بطوری که در توقفهای نسبتاً طولانی مدت، دنده را برای عملکرد بهتر باید از درگیری با گیربکس رها کرد و به طور کلی دنده خلاص شود.»
نوری ادامه داد: «اگر راننده در حین رانندگی با خودروی مجهز به گیربکس دوکلاچه فقط از دنده درایو استفاده کند و در توقفات طولانی مدت خودرو را خلاص نکند، در حقیقت خودرو در حالت نیمه کلاچ قرار میگیرد و باعث افت گشتاور شده و فشار زیادی به کلاچ خودرو وارد شده و باعث افزایش دمای کلاچ میشود.»
نوری تأکید کرد: «در صورتی که در رانندگیهای طولانی مدت در ترافیک و پشت چراغ قرمز در صورت تغییر ندادن دنده درایو به خلاص، گیربکس به اصطلاح داغ میشود و در مانیتور به راننده اطلاع داده میشود که دمای کلاچ افزایش یافته است و باید از درگیری بیشتر گیربکس اجتناب کرد.»
گیربکس دو کلاچه نوعی از جعبهدنده است و مانند جعبهدنده دستی از مجموعه چند چرخدنده تشکیل شده، با این تفاوت که از دو کلاچ برای قطع و وصل نیرو جهت چرخ دندههای زوج یا فرد استفاده میکند و چرخ دندههای زوج و فرد روی دو میله مستقل از هم قرار میگیرند و در حقیقت این سیستم مانند دو جعبهدنده دستی و مجزا با کلاچهای ترتیبی بوده که در یک محفظه قرار گرفتهاند و به عنوان یک واحد انجام وظیفه میکنند.
عملکرد تعویض دندهها توسط حسگرها و تجهیزات الکترونیکی– هیدرولیکی انجام میگردد. در حال حاضر دو نوع ۵ سرعته و ۶ سرعته آن در خودروهای پورشه استفاده میگردد و کاربرد آنها روند رو به رشدی در صنعت خودروسازی دارد.
گزارش