وقتی جیلی از گلکسی M9 در خرداد ماه امسال در میلان رونمایی کرد تنها یک اس‌یووی تازه را به بازار معرفی نکرد، بلکه از منطق طراحی جدیدی پرده برداشت که به لطف مشارکت بینافرهنگی به دست آمده بود.

نکته‌ای که طراحی این اس‌یووی شش نفره‌ی زیر برند گلکسی جیلی را از روال معمول طراحی خودروها متفاوت می‌کرد این بود که تیم طراحی به جای کار کردن بر روی خودرویی با ابعاد از پیش ‌معلوم، براساس این سوال طرح را پیش بردند که «نیازهای واقعی یک خانواده‌ی مدرن چیست؟» تا نتیجه به جای محدود ماندن در چهارچوب‌های اجباری، براساس نیازها و خواسته‌های تیم طراحی شکل بگیرد.

طراحی یک اس‌یووی شش نفره، پروژه‌ای بینافرهنگی

مأموریت طراحی گلکسی M9 به مراکز نوآوری جیلی در شانگهای و ایتالیا سپرده شد. با همکاری بینافرهنگی از طراحانی با ملیت‌های مختف، طراحی اس‌یووی به اصطلاح «پرچم‌دار» محصولات جیلی، در فرایندی از درون به بیرون (یعنی ابتدا طراحی فضای داخلی و نیازهای عملکردی و بعد شکل‌ گرفتن ابعاد و تناسبات بیرونی) در دستور کار قرار گرفت.

به تیم طراحی گفته شد تا شش صندلی را در طرح خود بگنجانند به شکلی که هرکدام از این صندلی‌ها «عملکردی» و «لذت‌بخش» باشند. این مأموریت به این معنا بود که تیم طراحی می‌بایست به فضای سر و پا خصوصا در ردیف سوم توجه ویژه می‌کرد. همین‌طور دسترسی راحت به ردیف سوم هم جزو الزامات بود. ضمن اینکه برای ایجاد یک سواری لذت‌بخش در نظر گرفتن پنجره‌های بزرگ و سرتاسری هم اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسید.

این ایده‌های راهبر طراحی به شکل‌گیری کابینی به مساحت ۵.۲ متر مربع، ۱.۳ متر ارتفاع فضای داخلی و نرخ کاربردی بودن فضایی ۸۸.۳ درصد منجر شد. در هر کدام از پنجره‌های جانبی هم به اندازه‌ی ۰.۷ متر مربع سطح نورگیر به دست آمد که از استانداردهای خودروهای این سگمنت بالاتر است. دستیابی به این ویژگی‌ها نه به عنوان محدودیت‌های مهندسی که خود بخشی از برنامه‌ی عامدانه‌ی طراحان بود.

با در نظر گرفتن روش شکل دادن طرح از فضای داخلی به بیرون، طراحان با چالش‌های تازه‌ای مواجه شدند که یکی از مهم‌ترینشان این بود: چطور می‌توانید یک اس‌یووی با طول بیش از ۵.۲ متر بسازید و در عین حال ظاهری چابک و متناسب به آن ببخشید؟ تیم‌های طراحی میلان و شانگهای بر روی اصول مشترک به توافق رسیدند: تناسبات نقطه‌ی کلیدی در درک حجم خودرو است. اولین کار بالا بردن خط رکاب (پایین‌ترین خط معمول در بدنه) به ارتفاعی در حدود یک سوم کل نمای جانبی خودرو بود که باعث شد مرکز ثقل طرح جابه‌جا شود. هر خط و سطحی به شکل عامدانه محدود شد تا هیچ خط اضافی به چشم نخورد. فقط باید نوعی تنش قاطع در طرح ایجاد شود که بتواند استقامت و دوامی برجسته را به نمایش بگذارد.

الهام گرفتن از امواج و خانه‌های سنتی چینی

در نمای جلو چراغ سرتاسری در ادامه‌ی امضای جیلی در طرح‌های موسوم به «ریزموج» (ripple) شکل گرفته است و برای اولین بار بین ایده‌های تیم شرقی و غربی پیوندی شکل گرفته که خودش را در طرح مواج لامپ‌ها نشان می‌دهد. تیم شرقی جیلی از شعری چینی الهام گرفته که ترجمه‌ی تحت‌اللفظی‌اش می‌شود: «رود پرستاره از نور می‌درخشد.» درحالیکه تیم غربی همین مضمون را در مصداقی دیگر جست‌وجو کرده: تابلوی نقاشی شب پرستاره از ونگوگ. در این‌باره چن ژنگ (Chen Zheng) مدیرعامل واحد طراحی گروه خودروسازی جیلی می‌گوید: «در تمام فرهنگ‌ها انسانیت در یک کهکشان جای دارد.» این دو عنصر بصری برگرفته از دو فرهنگ با پیشینه‌های متفاوت توسط طراحان جیلی به یک زبان مشترک تبدیل شده‌اند که خودش را در عناصر و اشکال از لحاظ فیزیکی ملموس تجسم بخشیده؛ مثل چراغ‌های سرتاسری «ریزموج‌های کهکشانی».

در داخل کابین تیم طراحی از معماری سنتی چینی معروف به «سه حیاطه» (مفهومی که در چینی سانجین نام دارد.) الهام گرفته که در آن ساختار فضایی به شکلی است که یک نظم واضح و ساختاریافته را در فضای داخلی ایجاد می‌کند. در خانه‌های سنتی سه‌حیاطه‌ی چینی اولین حیاط نقش فضای خوشامدگویی به مهمانان را ایفا می‌کند. حیاط دوم تالار اصلی پذیرایی است و حیاط سوم جایی برای زندگی خصوصی ساکنان است. هرکدام از این حیاط‌ها عملکرد مخصوص و متمایز خود را دارد و ضرباهنگی عامدانه در چیدمان آن‌ها ایجاد شده. این ریتم معمارانه به تجربه‌ی فضایی پیشرفته‌ای در طرح جیلی گلکسی M9 ترجمه می‌شود: هرکدام از ردیف صندلی‌ها فقط به نیازهای عملکردی پاسخ نمی‌دهند بلکه برای ایفای نقشی ویژه طراحی شده‌اند تا ریتم و کارکردهایی متفاوت را در سرتاسر کابین ایجاد کنند. از جمله تمهیدات در نظر گرفته شده، تعبیه‌ی ۱۱ لایه فوم با چگالی بالا بر روی پوشش صندلی‌هاست که به پخش فشار کمک می‌کند و پشتیبانی بهتری از افراد به عمل می‌آورد که به راحتی طولانی‌تر در طول سواری منجر می‌شود. فضای ردیف سوم هم با صندلی‌هایی به پهنای ۱۰۷ سانتی‌متر و فاصله‌ی ۱۸ سانتی‌متری از یکدیگر که از پنجره‌ای حدودا یک سوم بزرگ‌تر از دیگر رقبا بهره می‌برد، فضایی کاملا کاربردی و باکیفیت است و مثل بسیاری از اس‌یووی‌های دارای ردیف سوم صرفاً برای مواقع ضروری و رفع نیاز از سر ناچاری طراحی نشده است.

نوآوری در مهندسی، تأثیر در طراحی

طراحان جیلی عمیقا معتقدند که ایمنی بخشی از طراحی است. در طول فرایند طراحی جیلی گلکسی M9 تیم یک راهکار جدید را ابداع کرد که نامش را «مقیاس ایمنی» گذاشت. با استفاده از این ابزار زاویه‌ی اولین بخش برخوردکننده با عابران به ۴۷ درجه افزایش پیدا می‌کند که باعث می‌شود احتمال برخورد سر عابران به خودرو به شکل چشمگیری کاهش پیدا کند. برای رسیدن به این هدف ارتفاع پایه‌های شاسی افزایش پیدا کردند تا فضای کنترل‌شده‌ی مخصوص جذب ضربه (crumple space؛ فضایی که عمدا به شکلی طراحی می‌شود تا در تصادف درهم بشکند و انرژی را جذب کند.) ۲۴۰ میلی‌متر بیشتر شود. بدین ترتیب نه تنها مهندسی خودرو از این ابداع تأثیر می‌پذیرد که دماغه‌ی خودرو هم شکلی تندیس‌وارتر و تأثیرگذارتر پیدا می‌کند.

جیلی به تازگی درهای مرکز طراحی میلان را به روی خبرنگاران باز کرد تا از نزدیک تلاش‌هایش برای ایجاد محیطی بین‌المللی و بینافرهنگی را به نمایش بگذارد. گلکسی M9 نمونه‌ای از تلاش‌های این برند چینی برای اثرگذاری و ابتکار عمل داشتن در دنیای طراحی اتومبیل است که توانسته در تغییر ذهنیت‌ها از مقلد بودن چینی‌ها در طراحی مؤثر باشد. تبدیل شدن از خودروسازهایی تأثیرپذیر و پیرو به مؤلف و نوآور، مسیری است که پس از پیشرفت‌های تکنولوژیکی روزافزون و مداوم، چینی‌ها ناچار به پیمودن آن هستند.