از نروژ تا هلند؛ سفر فناوری خودران سطح ۴ کارسان به قلب اروپا

شرکت ترکیه‌ای کارسان، که در سال‌های اخیر به یکی از پیشگامان حمل‌ونقل عمومی هوشمند در سطح اروپا تبدیل شده، بار دیگر با معرفی پروژه‌ای نوآورانه در هلند، توجه فعالان این صنعت را به خود جلب کرده است. این شرکت اخیراً دو دستگاه اتوبوس تمام‌خودران مدل «Autonomous e-Atak» را به شرکت DAM Shuttles تحویل داده تا در فرودگاه بین‌المللی روتردام – لاهه به کار گرفته شوند. این اتوبوس‌ها قرار است به طور تمام‌خودکار و بدون راننده، وظیفه جابه‌جایی مسافران میان ترمینال اصلی فرودگاه و ایستگاه متروی «مایرس‌پلین» را بر عهده داشته باشند. بدین ترتیب، برای نخستین‌بار در جهان، پروژه‌ای با موضوع «اتوبوس خودران فرودگاهی» به مرحله اجرا درآمده است.

اتوبوس e-Atak با بهره‌گیری از فناوری پیشرفته سطح ۴ رانندگی خودکار، بدون دخالت انسانی قادر به حرکت، توقف در ایستگاه‌ها، سوار و پیاده کردن مسافر، مدیریت تقاطع‌ها و چراغ‌های راهنمایی و هدایت در شرایط ترافیکی است. این مدل که توسط نرم‌افزار هوشمند شرکت آداستک (ADASTEC) تحت عنوان flowride.ai کنترل می‌شود، به مجموعه‌ای از حسگرهای لیدار، رادارهای پیشرفته، دوربین‌های RGB با وضوح بالا و همچنین دوربین‌های حرارتی مجهز شده تا بتواند محیط پیرامون خود را به‌صورت دقیق و ایمن تحلیل کند. سرعت این اتوبوس در حالت خودران به ۴۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد.

پیش از این، شرکت کارسان در سال ۲۰۲۲ نخستین بار با راه‌اندازی یک پروژه در شهر استاوانگر نروژ وارد عرصه حمل‌ونقل عمومی خودران در اروپا شد. در آن پروژه، مدل Autonomous e-Atak در قالب یک خط شهری با همکاری اپراتور نروژی Vy Buss به کار گرفته شد و به مرور، با گسترش قابلیت‌های فنی و سنجش‌ عملکرد در شرایط دشوار از جمله رانندگی در تونل، تغییر مسیر در ترافیک سنگین و سرعت‌های بالاتر، به بلوغ بیشتری رسید. پس از نروژ، شهر تامپره در فنلاند نیز میزبان این فناوری شد و طبق اعلام رسمی، از ماه اوت ۲۰۲۵ نیز پروژه جدیدی در شهر گوتنبرگ سوئد آغاز خواهد شد که طی آن اتوبوس خودران کارسان میان ایستگاه قطار مرکزی گوتنبرگ و ایستگاه لیزه‌برگ به خدمت گرفته می‌شود.

.

پروژه جدید در هلند، نقطه عطفی تازه برای این خودروساز محسوب می‌شود، چرا که نه‌تنها اولین اجرای رسمی آن در این کشور است، بلکه به واسطه تأیید کامل ایمنی عملکردی از سوی سازمان RDW هلند (سازمان راهنمایی و رانندگی و حمل‌ونقل هلند)، به نخستین اتوبوس تمام‌سایز خودران سطح ۴ تبدیل شد که در اروپا مجوز تردد عملیاتی در یک محیط فرودگاهی را دریافت می‌کند. این دستاورد نه‌فقط از منظر فناوری، بلکه از نظر حقوقی و مقرراتی نیز پیشرفتی چشمگیر به شمار می‌آید.

مراسم آغاز به کار این پروژه در تاریخ ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۵ در فرودگاه روتردام با حضور وزیر زیرساخت و مدیریت منابع آبی هلند، رابرت تیمان، مدیرعامل کارسان اوکان باش، مدیرعامل آداستک دکتر علی‌افوک پکر، و جمعی از مقامات محلی، رسانه‌ها و شرکای پروژه از جمله شرکت‌های DAM Shuttles، RET، فرودگاه روتردام – لاهه (RTHA)، سازمان منطقه‌ای MRDH و شرکت Applied Autonomy برگزار شد. در این مراسم، مدیرعامل کارسان تأکید کرد که اجرای این پروژه نشان می‌دهد حمل‌ونقل خودران دیگر مفهومی متعلق به آینده نیست، بلکه به واقعیتی عملیاتی در زمان حال بدل شده است. وی ضمن تشکر از تمامی نهادها و شرکت‌های مشارکت‌کننده، افزود که این دستاورد نه‌تنها برای کارسان، بلکه برای صنعت حمل‌ونقل عمومی در سطح بین‌المللی یک موفقیت تاریخی محسوب می‌شود.

مدیرعامل آداستک نیز با اشاره به دریافت مجوز رسمی RDW برای فعالیت این اتوبوس‌ها در هلند، آن را گامی بلند در مسیر توسعه حمل‌ونقل عمومی خودران دانست و تأکید کرد این پروژه نشان‌دهنده همکاری موفق میان فناوری پیشرفته و نهادهای اجرایی است که آینده‌ای متفاوت را برای سیستم‌های حمل‌ونقل رقم خواهد زد. همچنین، مدیر شرکت DAM Shuttles با بیان اینکه مسیر دستیابی به این مرحله آسان نبوده، گفت که باور دارد این پروژه می‌تواند عملکرد و کارایی حمل‌ونقل عمومی را به سطحی جدید ارتقاء دهد و حتی از منظر اقتصادی نیز کاملاً مقرون‌به‌صرفه باشد.

با در نظر گرفتن توسعه‌های اخیر کارسان، می‌توان گفت که این شرکت ترکیه‌ای با نگاهی استراتژیک، در حال گسترش نفوذ خود در بازارهای اروپایی است و پروژه فرودگاه روتردام – لاهه می‌تواند الگویی برای سایر فرودگاه‌ها و شهرهای اروپا در استفاده از فناوری‌های حمل‌ونقل خودران باشد. بدون شک، این دستاورد نمادی روشن از گذار صنعت حمل‌ونقل از مدل‌های سنتی به راه‌حل‌های فناورانه، هوشمند و پایدار است.