گیربکس IVT را می‌توان در لیست یکی از به‌روزترین و پیشرفته‌ترین نسل‌ ها از جعبه‌دنده‌ مشهور CVT  دانست؛ گیربکسی که تلاش می‌کند در عین بهره گیری از خواص CVT از جمله مصرف سوخت پایین و رانندگی و تعویض دنده نرم، حس و حال رانندگی با گیربکس های اتوماتیک AT را نیز منتقل کند. در خودروهای وارداتی کیا از جمله K3 و چند مدل دیگر از هیوندای که در دوره جدید واردات به ایران آمده از گیربکس IVT استفاده شده است. در این مطلب نگاهی به این این تکنولوژی و تفاوت آن با سی وی تی خواهیم انداخت.

ساختار گیربکس IVT چگونه است؟

از نظر فنی،IVT  بر پایه همان اصول گیربکس‌های پیوسته متغیر (CVT) ساخته شده است. این جعبه‌دنده همچنان شامل تسمه فلزی، پولی‌های متحرک و سیستم انتقال قدرت پیوسته است. اما نکته مهم اینجاست که هیوندای با بازطراحی الگوریتم کنترلی و بهینه‌سازی مکانیزم‌ها، توانسته CVT سنتی را به سطح کاملاً جدیدی برساند؛ به همین دلیل این فناوری جدید با نام Intelligent Variable Transmission عرضه شده است.

تفاوت گیربکس IVT با CVTهای معمولی چیست؟

بزرگ‌ترین تغییر، در نحوه برنامه‌ریزی واحد کنترل گیربکس (TCU) و الگوی تعویض دنده است.

۱. ایجاد تعویض دنده مصنوعی

در گیربکس‌های CVT قدیمی، دور موتور در یک نقطه ثابت می‌ماند؛ موضوعی که باعث ایجاد حس یکنواخت و گاهی خسته‌کننده در رانندگی می‌شد. اما در IVT، هیوندای برای این مشکل راه‌حلی هوشمندانه ارائه کرده:

تعریف چند “دنده مجازی” که موجب می‌شود دور موتور همانند گیربکس‌های AT یا دوکلاچه بالا و پایین شود.

این رفتار ایجاد حس پله‌ای و واقعی‌تری در رانندگی می‌کند و دیگر خبری از یکنواختی آزاردهنده CVT نیست.

۲. الگوریتم مشابه Xtronic نیسان

در IVT همانند CVTهای پیشرفته‌تر، تعویض دنده‌ها طوری شبیه‌سازی می‌شود که راننده حس کند با یک AT مدرن در حال رانندگی است؛ در حالی‌که نرمی و دوام بالای CVT همچنان حفظ شده است.

تفاوت‌های گیربکس IVT با گیربکس اتوماتیک AT

گیربکس AT هنگام تعویض دنده، برای لحظه‌ای انتقال توان را قطع می‌کند. این مکث کوتاه معمولاً با تقه خفیف و اتلاف قدرت همراه است. اما به چند دلیل که در زیر عنوان شده در IVT این اتفاق نمی افتند.

۱. قطع توان ندارد

جریان قدرت به‌صورت مداوم منتقل می‌شود و هیچ‌گونه شوک یا مکثی در تعویض دنده وجود ندارد.

این موضوع هم شتاب‌گیری یکنواخت‌تر را ممکن می‌کند و هم بازدهی موتور را افزایش می‌دهد.

۲. تعویض دنده ها سریع‌تر است

به‌دلیل نبودن قطعی توان، واکنش گیربکس سریع‌تر از AT است و پاسخ‌گویی خودرو به پدال گاز بهبود چشمگیری دارد.

مزایای اصلی گیربکس IVT هیوندای

۱. مصرف سوخت کمتر

کنترل هوشمند دور موتور و استفاده از ضرایب بهینه موجب شده مصرف سوخت خودروهای مجهز به IVT حدود ۴ درصد کمتر از نمونه‌های مجهز به CVT یا AT باشد.

۲. حذف هدررفت توان موتور

در گیربکس‌های AT بین ۵ تا ۸ درصد اتلاف نیرو وجود دارد؛ اما در IVT به دلیل انتقال قدرت بدون توقف، این میزان تقریباً به صفر می‌رسد.

۳. رانندگی جذاب‌تر و پویا

الگوی تعویض دنده شبیه به AT و وجود دنده‌های مجازی باعث می‌شود رانندگی با IVT نسبت به CVTهای سنتی بسیار هیجانی‌تر باشد. بسیاری از خودروهای مجهز به IVT حالت Sport نیز دارند که در آن:

+ فرمان سنگین‌تر می‌شود

+ پاسخ پدال گاز تیزتر است

+ دنده‌های مجازی در دورهای بالاتر تعویض می‌شوند

این ویژگی‌ها تجربه‌ای نزدیک به گیربکس‌های اسپرت را فراهم می‌کند.

جمع‌بندی: IVT نسل سوم گیربکس‌های CVT هیوندای

در نهایت می‌توان گفت گیربکس IVT نسخه تکامل‌یافته CVT و نسل سوم آن است که هیوندای با تمرکز بر:

+ کاهش مصرف سوخت

+ حذف اتلاف توان

+ بهبود پویایی رانندگی

+ کاهش صدای پیشرانه

+ افزایش نرمی و دوام

توانسته یکی از موفق‌ترین جعبه‌دنده‌های متغیر در بازار را توسعه دهد.

گیربکسIVT  ترکیبی هوشمندانه از فناوری CVT و مزایای گیربکس‌های AT است و به همین دلیل در بسیاری از مدل‌های جدید هیوندای و کیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.