این روزها عرضه خودرو در بورس حواشی زیادی پیدا کرده و مخالفان و موافقان این طرح دلایل متفاوتی برای تاثیر و یا عدم تاثیر عرضه خودرو در بورس بر کنترل قیمت و بازار خودرو مطرح میکنند. این امر اتومبیل فارسی را بر آن داشت تا برای بررسی صحت و سقم وعده مسیولان برای کنترل بازار خودرو گپو گفتی با یک کارشناس بازار سرمایه داشته باشد.
نیما نائینیان با بیان اینکه عرضه خودرو در بورس نامرسوم اما مفید است. اظهار داشت: «اگرچه عرضه خودرو در بورس در دنیا مرسوم نیست اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که شرایط اقتصادی و بازار خودرو کشور ما نیز شبیه به هیچ کجای دنیا نیست.»
وی با اشاره به انحصاری بودن بازار خودرو کشور اظهار داشت: «اگر بازار خودرو ایران شبیه به دیگر بازارهای اقتصادی دنیا بود آنگاه عرضه و فروش خودرو در بورس هیچ توجیهی نداشت اما در این بازار انحصاری که برخی با استفاده از رانت و رابطه سودهای کلان میبرند به نظر میرسد یکی از بهترین راهکارهای اقتصادی برای کوتاه کردن دست دلالان و ایجاد تعادل در بازار ادامه روند عرضه خودرو در بورس است.»
نائینیان با اشاره به اینکه طی سالیان اخیر فروش خودرو به صورت مستقیم در بازار منجر به ایجاد حباب قیمتی و ایجاد فاصله بین قیمت کارخانه و بازار آزاد خودرو شده است، ادامه داد: «در چنین شرایطی به دلیل عدم تناسب بین عرضه و تقاضا، سه گروه مصرفکننده، سهامدار و تولیدکننده متضرر بوده و سود عرضه مستقیم به جیب واسطهها و دلالان میرفت در حالی که با عرضه خودرو در بورس این معادله برعکس شده و سه گروه نام برده ذینفع میشوند.»
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه با تداوم عرضه خودرو در بورس، تعادل بین عرضه و تقاضا متعادل شده و قیمت خودروها منطقی میشود، گفت: «با توجه به اینکه قیمت کشفشده خودروهای عرضه شده در بورس، قیمتی بین بهای کارخانه و بازار آزاد است، هم تولیدکننده و هم مصرف کننده از این قیمت سود میبرند.»
به گفته وی، سود حاصل از این کشف قیمت برای تولیدکننده منجر به جبران تولید زیانده و ایجادد انگیزه برای افزایش تولید و برای مصرف کننده خرید خودرو به بهایی کمتر از قیمت بازار است. در چنین شرایطی متضرر اصلی دلالی است که به دلیل قوانین عرضه خودرو در بورس (هر کدملی یک ثبت نام)، نمیتواند با خرید و احتکار خودرو برای خود بازار گرمی کند.
نائینیان در پاسخ به این سوال که چرا از برخی خودروها در بورس استقبال نمیشود، گفت: «برخی خودروها در بازار متقاضی بیشتری دارند و برخی کمتر و این موضوع در یک بازار رقابتی امری طبیعی است . قانون عرضه و تقاضا در بازار بورس نیز صدق میکند و اینکه شاهد استقبال یا عدم استقبال از یک خودرو در بورس هستیم به جذابیت، بازار و تقاضای آن خودرو مربوط است.»
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه با ادامه عرضه خوروهای پرمتقاضی بازار این خودروها نیز متعادل میشود، تاکید کرد: «سودی که فروش خودرو در بورس با کاهش زیان انباشته برای خودروساز دارد، انگیزه تولید را برای او بالاتر برده و رو به تولید خودروهایی میآورد که افراد بیشتری خواهان آن هستند، این افزایش تولید و عرضه در نهایت به نفع مصرفکننده است چرا که با افزایش عرضه قیمت کاهش خواهد یافت و این یک بازی برد-برد برای تولیدکننده و مصرفکننده است.»
وی با تاکید بر اینکه اگر دیگر مولفههای اقتصادی مانند نرخ تورم، انتظارات تورمی، نرخ ارز و سیاستهای کلان اقتصادی ثابت بماند، گفت: «در شرایط ثبات اقتصادی با توجه به بزرگترین عرضه ایران خودرو طی روزها اخیر میتوان امیدوار بود که در اولین موعد تحویل خودروها یعنی اسفند ماه سال جاری و فرودین 1402 با افزایش عرضه بازار خودرو متعادل شده و قیمت خودروها در بازار کاهش محسوسی داشته باشد.»
گزارش