چراغ سبز بورس برای عرضه خودرو در بازار سرمایه بار دیگر به گمانه زنی ها درباره میزان موفقیت این شیوه، آن هم در شرایطی که خودرو دیگر یک کالای مصرفی نیست، دامن زده چرا که صنعت خودرو در ۱۲ سال اخیر بیش از نوع عرضه، از قیمت گذاری دستوری آسیب دیده است.

یکی از روش های فروش خودرو، در کنار سایر روش های قرعه کشی و شانس برنده شدن، عرضه آن در بورس کالاست که کارشناسان معتقدند برای عبور خودروسازان از مرز ورشکستگی، ارتقای تولید و کشف قیمت در شرایط بحرانی صنعت خودرو، این تنها راه است.

موضوع عرضه خودرو در بورس در سال ۱۴۰۱ عملیاتی و تعدادی خودرو در بورس عرضه شد این تجربه نشان داد که قیمت خودرو در بورس کالا نسبت به بازار آزاد حدود ۲۰ درصد پایین تر بود اما جلوی این نوع عرضه توسط شورای رقابت گرفته شد.

عرضه خودرو در بورس کالا روشی شفاف‌ برای عرضه و سرعت عمل در رسیدن به کالاست و منجر به حذف صف های طولانی برای برنده شدن در قرعه کشی را به همراه دارد و به نفع خریدار است از سوی دیگر این نوع فروش نقدینگی بیشتری برای تولید و بهبود کیفیت را برای خودروسازان به همراه خواهد داشت.

موضوع عرضه خودرو در بورس هفته گذشته توسط مدیرعامل شرکت ایرانخودرو مطرح و موج جدیدی را در جامعه ایجاد کرد. به دنبال این مبحث، نشست مدیرعامل بورس کالای ایران با مدیرعامل و مدیران شرکت ایران خودرو برای درخواست این شرکت برای عرضه محصولاتش در بورس کالا و آماده بودن همه زیرساخت ها نشانگر جدیت ایرانخودرو برای عرضه خودروها در بورس کالاست.

هر چند، سید جواد جهرمی مدیرعامل بورس کالای ایران ارائه «برنامه عرضه» از سوی خودروسازان را از الزامات ورود مجدد خودرو به بورس عنوان کرده است. اما تنها مرجع صلاحیت‌دار برای تعیین شمول یا عدم شمول محصولات در فهرست قیمت‌گذاری، شورای رقابت است.

با وجود مباحث مطرح شده از سوی خودروسازان و کارشناس خودرو در خصوص عرضه خودرو در بورس هنوز واکنشی از سوی شورای رقابت اعلام نشده این در حالیست که این شورا در قیمت گذاری به عنوان یک نهاد تنظیم گر باید نقش قانونی ایفا کند.

ایرنا نوشت : درباره ضرورت عرضه خودرو در بورس کالا با امیرحسن کاکائی کارشناس خودرو و عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت و آرش محبی‌نژاد دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور به بحث و گفت و گو نشستیم.

عرضه خودرو در بورس تنها راه خروج از بحران

امیرحسن کاکائی کارشناس بازار خودرو می گوید: ایرانخودرو و سایپا در شرایط بحرانی هستند که نتیجه هشت سال سیاستگذاری غلط است هر چند این زیان روز به روز بیشتر می شود.

وی اضافه می کند: اکنون زیان انباشته این ۲ شرکت خودروساز حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است و با افزایش هزینه ها هر روز زیان بیشتر می شود این در حالیست که دولت قیمت ها را به روز نمی کند و اکنون حدود سه ماه از سال می گذرد اما قیمت ها به روز نشده و هزینه ها ۴۰ درصد افزایش یافته است.

کارشناس خودرو، با بیان اینکه سهامداران نباید متضرر شوند می گوید: سال گذشته مدیریت دولتی شرکت ایرانخودرو پس از دو دهه به بخش خصوصی واگذار شد طبق قانون تجارت، هیات مدیره حق ندارد حقوق سهامداران را زیر پا گذاشته و باعث زیان شود.

وی ادامه می دهد: شرکت ایرانخودرو اگر خودرو تولید کند با شرایط کنونی و قیمت گذاری دستوری منجر به افزایش زیان انباشته می شود و اگر تولید نکند در بازار تنش ایجاد می شود از این رو این خودرو ساز به بن بست خورده است و باید بین راه های قانونی بهترین راه را برای خروج از وضعیت بحرانی انتخاب کند.

کاکائی بیان می کند: عرضه خودرو در بورس یا شکایت از دولت از مهمترین راه های قانونی برای عبور از بحران است؛ طبق قانون شرکت خودروساز می تواند به دیوان عدالت اداری از دولت شکایت کند اما دولت منابع مالی ندارد که بخواهد زیان انباشته خودروساز را جبران کند و این امر یک مسیر معقولی نیست هر چند قانونی است.

اصلاح قیمت ها در بازار خودرو با عرضه در بورس

وی با تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بورس کالا منجر به کشف قیمت حقیقی در بازار و افزایش تولید می شود، می گوید: این راهکار قانونی، تنها راه موجود برای خروج از بن بست بوده و در بلند مدت به نفع خودروساز و خریدار است.

کارشناس خودرو می گوید: در ابتدای عرضه خودرو در بورس شاهد اصلاح قیمت ها خواهیم بود و قیمت خودروهای کارخانه های افزایش پیدا کرده و خریداران خودرو سود کمتری می کنند اما این امر منجر به افزایش نقدینگی و رونق تولید در شرکت های خودروسازی می شود.

وی تاکید می کند: هر چند در مرحله اول خریداران شاکی می شوند اما به مرور زمان با کاهش فاصله قیمت کارخانه و بازار آزاد خودرو منجر به تعادل در بازار شده و مدیریت شرکت های خودروساز می توانند، برنامه های اصلاحی کیفیت، تنوع و ارائه محصولات جدید و خدمات را ارائه کرده و از مرز ورشکستی خارج و به رقابت دست پیدا کنند.

کاکائی، توسعه تکنولوژی و رقابت سازنده را حاصل افزایش نقدینگی شرکت های خودروساز اعلام کرده و می گوید: چند سال است که به خاطر رقابت، مونتاژکاران را قوی و خودروسازان را تضعیف کردیم این در حالیست که شرکت های خودروساز برای افزایش رقابت در بازار نیاز به توسعه فناوری ها و تکنولوژی ها دارند که این امر در راستای افزایش نقدینگی است.

این کارشناس، می گوید: اکنون به خاطر طولانی مدت شدن مذاکرات ایران با آمریکا، بازار راکد است و قیمت دلار نوسان زیادی ندارد پس بهترین زمان برای عرضه خودرو در بورس و حذف قیمت گذاری دستوری است چراکه قیمت بازار خودرو مبتنی بر قیمت دلار است.

کاهش فاصله قیمت کارخانه ای و بازار آزاد خودرو با عرضه در بورس

آرش محبی‌نژاد دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور نیز با بیان اینکه فاصله قیمت کارخانه ای و بازار آزاد خودرو با عرضه در بورس کاهش پیدا می کند، به خبرنگار ایرنا می گوید: اکنون تولید کننده ضرر می دهد و مردم گران می خرند این قاعده بازی باید عوض شود و اصول آن آزادسازی قیمت ها و عرضه در بورس است.

وی عنوان می کند: عرضه خودرو در بورس یک روش قانونی است که اکنون در شرایط بحرانی صنعت خودرو این تنها راه نجات این صنعت است.

دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور بیان می کند: ما در گذشته تجربه عرضه خودرو را در بورس کالا داشته ایم که استقبال خوبی از آن صورت گرفت و مردم ۲۰ درصد خودروهای عرضه شده در بورس را کمتر از بازار آزاد خرید کردند و این به نفع خریدار بود.

وی با بیان اینکه خودروسازان به قطعه سازان بدهکار هستند می گوید: بدهی ۲ خودروساز بزرگ به مطالبات زنجیره تامین قطعات حدود ۴۸۰ هزار میلیارد تومان هست که به خاطر وجود زیان انباشته قادر به پرداخت نیستند.

محبی نژاد اضافه می کند: عرضه خودرو در بورس کالا یکی از راهکارهایی است که منجر به افزایش نقدینگی خودروسازان و افزایش تولید می شود.