آشنایی با مفهوم «پلت‌فرم» در صنعت خودروسازی

اتومبیل زیر ذره‌بین (4)

یکی از مهم‌ترین مواردی که پیش از شروع فرآیند طراحی یک خودرو مد نظر مدیران ارشد دپارتمان طراحی آن برند قرار می‌‌گیرد و نقشی اساسی را در موفقیت آن مدل ایفا می‌‌کند، تصمیم‌گیری و انتخاب پایه، اساس و شالوده‌ای است که قرار است محصول جدید بر اساس آن تولید شود. در واقع تصمیم‌گیری بر سراین که مدل مورد نظر بر پایه و اساس یکی از محصولات فعلی شرکت ساخته و پرداخته شود و یا اینکه از پایه و اساس با مدل‌های درحال تولید آن شرکت متفاوت باشد و تمامی بخش‌های آن از صفر طراحی و تولید شوند، یکی از اصلی‌ترین تصمیماتی است که باید با کم‌ترین ریسک و به کارگیری نهایت نبوغ اتخاذ شود.

 

آشنایی با پیچیدگی‌ها و پیش نیاز‌های طراحی و ساخت یک خودرو
نا گفته پیداست که طراحی و مهندسی بخش‌های فنی یک خودرو و انجام مراحل تست و آزمایشات دقیق به قدری پیچیده و دشوار و صد البته پرهزینه است که بیش‌تر شرکت‌های خودروسازی ترجیح می‌دهند از یک پایه که قبلا در آن شرکت طراحی شده و سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی روی آن صورت گرفته و توانسته محبوبیت قابل قبولی را به ویژه در بخش فنی در بین مشتریان و منتقدان از آن خود کند در ساخت چندین محصول استفاده کنند.
با این روش هزینه‌های لازم برای طراحی بسیاری از قسمت‌های فنی یک خودرو نظیر شاسی، پیشرانه، جعبه دنده، سیستم انتقال قدرت، سیستم تعلیق و.... کاهش چشمگیری می‌یابد. زیرا طراحی و مهندسی و انجام مدل‌سازی‌ها و محاسبات بخش‌های فنی و اصلی یک خودرو مانند پیشرانه، جعبه‌دنده و... مستلزم صرف هزینه و وقت فراوان است که اگر قرار باشد این پروسه برای تولید هر محصول و هر مدل در یک کارخانه از صفر انجام شود به هیچ وجه توجیه اقتصادی نداشته و بازگشت سرمایه گذاری‌های صورت گرفته عملا غیرممکن و بسیار دشوار خواهد بود و علاوه بر این پیچیدگی، دست و پای مدیران و طراحان شرکت را برای تمرکز بر بخش‌های دیگر از قبیل معرفی کانسپت‌های جدید و ابداع فن آوری‌های نوین و یا تمرکز بر اصول مارکتینگ و بازرایابی یک محصول می‌بندد و در یک کلام، تنها دغدغه‌هایی اضافی و بی‌نتیجه را به جای می‌گذارد. به همین دلیل امروزه در طراحی، تولید و معرفی مدل‌های جدید در اکثر قریب به اتفاق شرکت‌های خودروسازی سعی و تلاش بر این است که با استفاده از یک مجموعه فنی و سازه‌ای که در واقع شالوده و بنیان یک خودرو را تشکیل می‌دهد، مدل‌های متعددی را تولید کرده و راهی بازار فروش کنند که البته در پروسه ساخت و تولید هر کدام از این محصولات، شرکت‌های خودروسازی می‌توانند با توجه به سگمنت (کلاس خودرویی) که محصول مورد نظر در آن قرار می‌گیرد تغییراتی جزئی را در پایه اصلی اعمال کنند و یا در صورت لزوم برخی از اجزای ساده‌تر همانند سیستم فرمان یا سیستم تعلیق را از زیر تیغ مهندسان بگذرانند تا آن قسمت متناسب با سگمنت و کاربرد مد نظر، بازطراحی و بهینه سازی شود.

 

«پلت فرم» به چه معناست؟
پایه و شالوده اصلی که ممکن است بر اساس آن چندین مدل تولید و ساخته شوند در اصطلاح پلت فرم نامیده می‌شود. در واقع پلت فرم مجموعه پیشرانه، جعبه دنده، شاسی و سیستم انتقال قدرت را در برمیگیرد و همانطور که پیش‌تر نیز بیان شد این قسمت‌ها می‌تواند در بین چندین محصول تولیدی یک شرکت خودروساز مشترک باشند و فقط قسمت‌هایی که نیاز به ایجاد تغییرات در آن‌ها حس می‌شود از نو، طراحی شده و یا تغییراتی اساسی در آنها صورت پذیرد.

مزایا و معایب استفاده از یک پلت فرم در تولید چند محصول چیست؟
همانطور که بیان شد استفاده از یک پلت فرم در تولید چندین مدل می‌تواند مزایای بسیاری را برای شرکت‌های خودروسازی داشته باشد. نکته قابل توجه در استفاده از پلت‌فرم‌های مشترک این است که استفاده از یک پلت فرم لزوما نباید در بین محصولات یک شرکت خودروسازی باشد بلکه بسیاری از شرکت‌های خودرو ساز در جهان با یکدیگر همکاری و مشارکت نزدیک داشته و با تعریف پروژه‌های مشترک و پیچیده از دانش و تجربیات یکدیگر نهایت بهره را می‌برند که از جمله این شرکت‌های خودروسازی می‌توان به گروه کیا-هیوندای، رنو و مرسدس، PSA و میتسوبیشی و ... اشاره کرد.
استفاده از پلت فرم‌های مشترک و یکسان در محصولات متنوع سبب کاهش تنوع قطعات فنی و در نتیجه مدیریت و انبارداری راحت‌تر و استفاده از فضای فیزیکی کم‌تر برای کارخانجات می‌شود علاوه بر این، کاهش تنوع قطعات فنی هزینه‌های تحقیق و توسعه لازم برای ساخت و طراحی یک مجموعه فنی را به حداقل می‌رساند و همچنین با استفاده از این تکنیک می‌توان استانداردسازی و تنوع بیش‌تر را در میان محصولات یک شرکت ایجاد کرد. در مقابل، استفاده از یک پلت فرم مشترک می‌تواند معایبی نظیر شباهت فنی بیش از حد محصولات تولیدی یک کارخانه به هم و تنها وجود تفاوت در ظاهر را داشته باشد.

 

نمونه‌هایی از استفاده پلت فرم یکسان و مشترک در چند محصول
در بین محصولات تولیدی در داخل کشور شاید بتوان دو خودرو پژو206 و رانا را یکی از بارزترین نمونه‌های استفاده از پلت فرم مشترک دانست که عملا دارای سازه و اجزای فنی یکسان اما طراحی داخلی و خارجی متفاوتی هستند(تولید رانا بر روی پلت فرم 206 صندوق‌دار). علاوه براین محصولاتی نظیر پژو405 و سمند را می‌توان نمونه دیگری از استفاده از پلت فرم‌های مشترک دانست.
از نمونه‌های دیگر پلت فرم‌های مشترک در محصولات خودروسازان جهانی می‌توان به پلت فرم مشترک خودروهای تویوتا آریون و لکسس ES، هیوندای توسان و کیا اسپورتیج، مرسدس بنزGLC و کلاس C، ب‌ام‌و سری3 و X3 اشاره کرد.

 


در همین زمینه

شبکه‌های اجتماعی