رییس سازمان ملی استاندارد در جدیدترین اظهارنظر خود اعلام کرد که مجوز استاندارد خودروهای وارداتی ۲۴ ساعته صادر میشود. این اظهارنظر به دنبال انتقادات صورت گرفته از عملکرد سازمان استاندارد در صدور مجوز استاندارد در ترخیص خودروهای وارداتی عنوان شده است.
رفع ممنوعیت واردات خودرو یکی از ۸ فرمان رئیسجمهور برای تحول در صنعت خودرو بود که اسفند سال 1400 صادر شد. با وجود اینکه حدود 17 ماه از صدور این فرمان و یک سال از آغاز قانونی و رسمی واردات خودرو به کشور میگذرد اما آمارها حاکی از کندی واردات خودرو به کشور است. در حالی که طبق وعده دولت تاکنون باید شاهد ورود 200 هزار خودرو وارداتی به کشور باشیم اما آمارهای اعلامی گمرک حاکی از ورود تعداد محدودی از این خودروها در به ایران است. طبق این آمار، در سه ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ تنها ۲۴۱ دستگاه خودرو به ارزش ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار وارد کشور شده و تعداد خودروهای موجود در گمرک به هزار دستگاه نمیرسد! این اعداد و ارقام با وعده واردات 200 هزار خودرویی دولت فاصله معناداری دارد!
اگر چه وزیر سابق صمت و تیم همراه وی تقریبا هر هفته، تاریخ جدیدی برای عرضه خودروهای وارداتی به کشور عنوان می کردند اما اولین محموله خودروهای وارداتی که تیپ 2 و 3 چانگان CS35 بودند در آخرین روزهای 1401 به بازار ایران رسیدند. با وجود اینکه طرح پیشفروش و عرضه این خودروها همزمان با مرحله اول فروش یکپارچه خودروهای داخلی برگزار شد اما تا این لحظه خبری از تحویل این خودروها به متقاضیان نشده و تحویل این خودروها هم با اما و اگر همراه شده است. شاید بتوان گفت تنها خودروهای وارداتی که طی یک سال اخیر موفق به عبور از دروازه واردات خودرو شدهاند تعدادی پیکاپ کینگ لینگ تاگا بوده است.
تاکنون دلایل زیادی مانند کمبود ذخایر ارزی دولت در تامین و تخصیص ارز مورد نیاز، بروکراسی اداری در گمرکات، بررسی و نهایی شدن آیین نامه واردات خودرو در دولت و مجلس، اسقاط و ارائه گواهی اسقاط خودروهای فرسوده و مانعتراشی سازمان استاندارد در رابطه با تاخیر ورود خودروهای خارجی به کشور مطرح شده است.
در میان این دلایل مانعتراشی سازمان استاندارد واکنشهای زیادی را در بین کارشناسان و مسئولان برانگیخت به طوری که جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس در رابطه با کارشکنی سازمان استاندارد در وادرات خودرو گفت: «با گذشت یک سال از تصویب مصوبه واردات خودروهای نو، در عمل مشاهده میشود که هیچ خودرویی وارد کشور نشده و یا به صورت بسیار محدود وارد شده است.»
او ادامه داد: «این موضوع را پیگیری کردهام و به نکات جالبی رسیدهام. به نظر میرسد سازمان استاندارد آن طور که باید در این مسیر همراهی نمیکند و در حال مانع تراشی روی این موضوع است.»
کوچی در ادامه توضیح داد: «به دلیل تاییدیه استاندارد است که هنوز نتوانستهایم خودروهای نو را وارد کنیم. این سازمان به پراید تاییدیه میدهد اما از دادن تأییدیه به خودروهای باکیفیت شرکتهایی مانند کیا، هیوندا، تویوتا و نیسان سر باز میزند.»
از سوی دیگر برخی شرکتهای واردکننده خودرو هم اذعان کردهاند که سازمان استاندارد در مسیر واردات خودرو سنگانداری انجام داده است. شرکتهای واردکننده که به امید انجام سریع پروسه وادارت، اقدام به ترخیص موقت، تبلیغات گسترده و نمایش خودروهای وارداتی در شورومهای خود کرده بودند پس از مانع تراشیهای سازمان استاندارد در صدور مجوز ترخیص خودروهای وارداتی، پس از تحمل زیان و ضرر حاصل از خواب سرمایه اقدام به بازگرداندن خودروها به گمرکات کردهاند.
به گفته واردکنندگان، آنها از ترس مانعتراشی سازمان استاندارد اقدام به ثبت سفارش گسترده خودروهای وارداتی نکردهاند. این افراد و شرکتها نگران بودند تا درصورت مانعتراشی استاندارد، تخصیص ارز و همچنین مشکلات موجود در مسیر اسقاط خودرو، خودروهای وارداتی در انبارهای گمرک دپو شده و شرکتها متحمل زیان مالی زیادی شوند.
اظهارات این نماینده مجلس واکنش رییس سازمان استاندارد را به دنبال داشت به طوری که رئیس سازمان ملی استاندارد ایران ادعا کرد که مجوز استاندارد خودروهای وارداتی ۲۴ ساعته صادر میشود.
مهدی اسلام پناه گفت:«ما به نحوی شرایط استانداردسازی را برای واردات خودرو تسهیل کردیم که میلیونها خودرو میتواند وارد کشور شود. بسته تسهیل واردات در قالب ۴۷ بند به صورت شفاف در اختیار واردکنندگان قرار دارد، بر همین اساس شرایط را برای واردات خودرو به نحوی رقم زدهایم که میلیونها خودرو میتواند فوراً وارد کشور شود و این موضوع در واقع تسهیلگری واردات است و هیچ مانع تراشی از سوی سازمان استاندارد برای صدور مجوز واردات خودرو وجود ندارد.»
با وجود اینکه همه سازمانها، نهادها و دستگاههای مختلف و مسئول مرتبا اعلام میکنند که مانعی در واردات خودرو وجود ندارد و شرایط مطلوب است، اما تاکنون به جز چند مورد محدود، پای خودروهای وارداتی به صورت عمده به خیابانهای کشور باز نشده است.
گزارش