بیش از 11 سال قبل تجهیزات سامانه هوشمند سوخت در جایگاههای عرضه سوخت سراسر کشور نصب شد تا میزان استفاده شهروندان را با توجه به سهمیه سوخت آنها مدیریت کند. اما حالا مدتهاست که سهمیهای در کار نیست و دستگاههای فرسوده برای جایگاهداران هزینهبر شدهاند. با این حال پس از اعتراضات مداوم جایگاهداران، مجلس تصمیم گرفت تا تجهیزات نوین در جایگاههای توزیع سوخت جایگزین دستگاههای قبلی شود.
سیدمحمدرضا موسویخواه مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی درباره مزایای کارتخوانهای جدید جایگاههای سوخت گفت:
«بالاترین مزیت این کارتخوانها، حذف هزینههای تامین و نگهداشت از دولت خواهد بود که این مهم ازطریق شبکه بانکی کشور انجام میشود و صرفهجویی قابل توجهی به همراه خواهد داشت. در پیادهسازی و تجهیز این سری از کارتخوانها از فناوری روز استفاده شده است و برای رفاه حال هموطنان، پرداخت هزینه سوخت بدون دخالت نیروی انسانی نیز میسر خواهد شد. همچنین در استفاده از کارتخوانهای جدید نیازی به تغییر زیرساخت نخواهد بود و تنها انتقال اطلاعات با فناوری نو و با استفاده از فیبر نوری انجام میشود.»
اینطور که گفته میشود، فناوری نصب شده روی کارتخوانهای جدید قابلیت توزیع سوخت و انجام عملیات بانکی را دارا است و از این پس، تمامی نازلها به سیستم توزیع سوخت و پرداخت همزمان مجهز میشوند تا شهروندان بتوانند از طریق خدمات بدون کارت یا با وارد کردن کارتهای بانکی خود و حتی از طریق موبایل، پرداختهای خود را انجام دهند.
به گفته موسوی خواه مطابق مصوبه مجلس شورای اسلامی ما موظف هستیم عرضه بنزین و نفتگاز را با اولویت کارت سوخت انجام دهیم، این مهم اکنون در بخش نفتگاز با استفاده از سامانه پیمایش انجام میشود، همچنین بهروزرسانی تجهیزات جایگاههای بنزین و نفتگاز در دستور کار این شرکت قرار دارد.
جهانگیر ضابطی نائب رئیس کانون انجمنهای صنفی کارفرمایان جایگاه داران سراسر کشور ه این نکته اشاره میکند که دولت و جایگاهداران هیچ کدام با تصویب این مصوبه مجلس موافق نبودند، چراکه دیگر سهمیهای وجود ندارد که نیاز به دستگاههای کارتخوان وجود داشته باشد. ضمن آنکه دستگاههای کارتخوان فعلی سرعت سوختگیری را کاهش میدهد. ضابطی در ادامه توضیح میدهد:
«بر اساس اعلام شرکت نفت، سیستم جدید کارتخوانها متصل به فیبرنوری است و سرعت پردازش آنها بسیار بیشتر از قبل خواهد بود. همچنین قرار است اپلیکیشن سوختگیری در کنار کارتهای سوخت راه اندازی شود تا شهروندان با نصب اپ روی گوشیهای خود، آن را جایگزین کارت سوخت کنند. در این اپ، مشخصات خودرو و حساب بانکی صاحب خودرو ثبت میشود تا همزمان با سوختگیری هزینه بنزین از حساب فرد کسر شود. البته کارتهای سوخت کنونی نیز مورد استفاده خواهد بود.»
در این طرح قرار است یک یا دو بانک به عنوان پیمانکار، مسئولیت و هزینههای تهیه و نصب اپلیکیشن و تجهیزات جدید را بر عهده گیرند. در این حالت دیگری بار مالی به روز رسانی تجهیزات از دوش دولت و جایگاهداران برداشته خواهد شد. در عوض بانک پیمانکار از تراکنش مالی خرید بنزین سود خواهد برد. ضابطی به دیجیاتو میگوید که روزانه 80 میلیون لیتر بنزین در کشور به فروش میرسد و اگر قیمت هر لیتر هزار تومان (نرخ بنزین معمولی) محاسبه شود، بانک عامل ازین تراکنشها درآمد قابل ملاحظهای خواهد داشت.
در حال حاضر 2600 جایگاه سوخترسانی در کشور وجود دارد که به طور میانگین هرکدام از آنها 10 نازل سوخت دارند. به گفته ضابطی اجرای این طرح در تمام کشور زمانبر است و در ابتدا باید به صورت پایلوت در شهرهای کوچکتر اجرایی شود.
به روز رسانی تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، شائبه احتمال افزایش نرخ بنزین و سهمیهای شدن آن را در آینده به وجود میآورد. موضوعی که به نظر ضابطی بستگی به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور دارد و ممکن است با بیشتر شدن تحریمها و سخت شدن واردات بنزین، اتفاق بیفتد:
«دولت مدتهاست که اجازه افزایش نرخ بنزین را داشته اما تاکنون این کار را نکرده است. با این حال درصورتیکه تحریمها واردات بنزین را دشوار کند، ممکن است برای جلوگیری از قاچاق سوخت و مدیریت مصرف سوخت، بنزین سهمیهبندی یا چند نرخی شود.در این صورت تجهیزات به روز شده اجرای این تصمیمات را سریعتر خواهد کرد. البته درصورت به بهره برداری رسیدن پالایشگاه ستاره خلیج فارس و خودکفایی در تولید بنزین، نیاز به واردات نخواهیم داشت و اعمال تحریمهای سنگینتر، مشکلی در تامین بنزین ایجاد نخواهد کرد.»
منبع: دیجیاتو
گزارش