سخنگوی شورای رقابت گفت: «قیمت اعلامی خودرو‌های مونتاژی بر اساس صورت‌های مالی ۶ ماهه اول سال گذشته تعیین شده که با توجه به درخواست خودروسازان صورت‌های ۶ ماهه دوم سال گذشته مبنا قرار می‌گیرد و بر این اساس، قیمت خودرو‌های مونتاژی سه شنبه اعلام می‌شود.»

امروز عملکرد و نحوه کارکرد شورای رقابت با حضور شجاعی سخنگوی شورای رقابت در میز اقتصاد بررسی شد. به گفته شجاعی تولیدکنندگان خودروهای مونتاژی خواستار تجدید نظر شورای رقابت در قیمت های اعلامی خود برای این خودروها شده و شورای رقابت نیز با این درخواست موافقت کرده است.

به گزارش تسنیم، مشروح این گفت و گو که به صورت محاوره ای تنظیم شده در ادامه آمده است:

سوال: آقای شجاعی از پرمخاطب‌ترین خبر این روز‌ها شروع کنیم چندروز پیش گفتید قیمت خودرو‌های مونتاژی براساس فرمول شورای رقابت اعلام شد. خودروسازان خواهان تجدیدنظر شدند، درخواست خودروسازان در هفته پیش رو مورد بررسی قرار می‌گیرد در این خصوص احتمال تجدیدنظر در قیمت‌ها است و روند به چه ترتیبی است؟

شجاعی: طبیعتا با توجه به محاسباتی که شورای رقابت انجام داده و این محاسبات مربوط به سال گذشته است یعنی صورت‌های مالی به شرکت‌های خودروسازی به سازمان حمایت دادند و شاخص حمایت پذیری محاسبه شده طبیعتا مربوط به شش ماه اول سال 1401 بوده و محاسبات جدید قطعا انجام می‌شود، البته من یک بار عرض کردم در سه ماه آینده، اما ریاست محترم شورا به من گفتند ممکن است خیلی زودتر هم اتفاق بیفتد ما تجدیدنظر نمی‌کنیم، محاسبات جدید را براساس صورت‌های مالی ارائه می‌دهیم.

سوال: صبر می‌کردید صورت مالی جدید می‌آمد بعد دوباره قیمت‌ها را اعلام می‌کردید.

شجاعی: با توجه به این که از بهمن ماه ما دستورالعمل صادر کرده بودیم و تا حدی تکلیف قیمت گذاری برای بخش فروش باید روشن می‌شد، باید اعلام می‌شد، اما این که ما وقتی قیمتی را اعلام می‌کنیم گاهی مصرف کننده و گاهی تولیدکننده با انتقاد و نارضایتی همراه می‌شوند همان طور که ما در مورد قیمت‌های خودرو‌های تولیدی وقتی میانگین حدود 30 درصد کمتر بالاتر از قیمت‌های موجود بود اعلام شد، خیلی از مصرف کنندگان اعلام می‌کردند که شما به نفع تولیدکننده دارید اقدام می‌کنید الان که قیمت خودرو‌های مونتاژی پایین‌تر از قیمت‌های آن‌ها شده حالا مصرف کننده‌ها می‌گویند خیلی خوب شد، تولیدکننده‌ها می‌گویند که این به زیان ما تمام می‌شود. شورای رقابت به عنوان یک دستگاهی که وظیفه اصلی اش تنظیم گری اقتصاد است، این چارچوب را کاملا مدنظر خودش قرار داده که حمایت از مصرف کننده از اصول اساسی شورا است، اما این حمایت از دروازه‌های تولید می‌گذرد ما نباید جوری قیمت گذاری و سیاست گذاری کنیم، جوری در تصمیمات مختلف، چه در مالیات، چه در گمرک و چه در تعرفه‌های دیگر به شکلی عمل کنیم که تولید متوقف شود، هر اقدامی در جهت زیان و مخالفت با تولید، شورای رقابت با آن موافق نیست.

سوال: این هفته که بررسی می‌شود، نتیجه‌ها هم همین هفته اعلام می‌شود؟

شجاعی: امیدوارم، شورا چارچوبی دارد و تا وقتی که نتیجه نگیرد نمی‌توانیم خروجی را اعلام کنیم، امیدوارم که تا سه شنبه نتایج قیمت‌های جدید اعلام شود.

سوال: قیمت خودروی مونتاژی که در فهرست قبلی نبود، به این فهرست جدید اضافه می‌شود؟

شجاعی: قاعدتا اگر سازمان حمایت محاسباتش کامل شده باشد و براساس صورت‌های مالی که خودروسازان دادند و همه شاخص رقابت پذیری در مورد خودرو‌ها محاسباتش به انتها برسد این را به کارگروه تخصصی شورا ارائه می‌دهد و اگر کارگروه موافقت کند می‌آید به صحن شورا.

سوال: یعنی این هفته همه با هم اعلام می‌شود؟

شجاعی: احتمال زیاد باقی مانده خودرو‌ها، اگر محاسبات نهایی شده باشد تا سه شنبه اعلام می‌شود.

سوال: این اولین بار است که شورای رقابت به موضوع قیمت‌های خودرو‌های مونتاژی ورود می‌کند، درست است؟

شجاعی: بله. یک نکته خیلی مهم در مورد خودرو‌های مونتاژی رعایت این اصل است، خودرو‌های مونتاژی علیرغم این که اعضای محترم شورای رقابت به این نکته توجه دارند به هر صورت یک کارخانه سرمایه گذاری شده، کلی از نیرو‌ها اشتغال پیدا کردند، انتقال تکنولوژی امکان پذیر شده و این خودش یک مزیت است برای یک کشور که کارخانه‌های مختلفی در حوزه مونتاژ در حال فعالیت هستند، اما باید این اصل را هم به آن توجه داشته باشیم، خودروی مونتاژی ما نباید قیمتش از قیمت خودروی وارداتی، اگر همان خودرو را وارد کنیم و تعرفه هایش را پرداخت کنیم و پلاک گذاری کنیم و بیاید این جا، از آن بیشتر باشد. اگر بیشتر باشد خوب طبیعتا منطق مونتاژ را از دست داده این جا، بنابراین رقابتی که باید اتفاق بیفتد همین نکته است. من هم چندبار همین را عرض کردم سیاست کلی شورا هم این است در بند 2 ماده 5 آورده، به هر صورت رقابتی شدن بازار خودرو متکی به این است که ما اجازه دهیم بخشی از خودرو‌های ساخته شده، وارد بشود که این بحث را در مورد خودرو‌هایی که مثلا 5 سال ساخته شده یا دست دوم است مطرح کردند، ولی با این حال منظور این که بازار خودرو تا وقتی که واردات را ما به دلایل مختلف چه تعرفه‌ای و چه غیرتعرفه‌ای و سیاست‌های مختلف متوقف نگهداریم بازار خودرو رقابتی نخواهد شد.

سوال: علت ورودتان به این بحث خودرو‌های مونتاژی، رویه‌های ضدرقابتی است که وجود دارد؟

شجاعی: بله، چون اعتراض مصرف کنندگان و قیمت‌های فوق العاده‌ای که این‌ها پیدا کردند و من در گزارش‌های قبلی هم دیدم مردم مقایسه می‌کنند می‌گویند این خودرو اگر در چین یا جای دیگری تولید می‌شود اگر وارد کنیم ارزان‌تر در می‌آید. منطقتان چیست و بعد این اصطلاحات را به کار می‌برند که من خیلی موافق نیستیم میگویند مافیای خودرو سودش در این است که واردات بسته شود و خودرو این جا بیاید با چند برابر قیمت تولید شود یا در مورد خودرو‌های تولیدی ما که حالا یک نماینده مجلس داشت به من می‌گفت که این‌ها به گفته نیروی انتظامی ارابه مرگ است، نه این جور نیست ما در بخش تولیدمان چه در بخش خصوصی، چه بخش دولتی واقعا مدیران و متخصصین بسیار زیاد و خوبی داریم، اما مشکل اساسی ما این است که دخالت بیش از اندازه دولت در فرآیند سیاست گذاری خودرو‌های ما این قدر زیاد است که این‌ها را ناکارآمد کرده، راه اساسی ما خصوصی سازی در بخش خودرو است و دولت باید از قضیه خارج شود.

سوال: پس از این که قیمت‌های مورد تائید شورای رقابت برای خودرو‌های مونتاژی اعلام شد، دیده شد که برخی خودروسازان از این قیمت‌ها خیلی تمکین نکردند و گفتند این قیمت‌ها را اعمال نمی‌کنند و عرضه با این قیمت‌ها انجام نمی‌دهند، روند قانونی در این مورد به چه ترتیب است؟ کلا مصوبات شورای رقابت در موارد مختلف چقدر لازم الاجرا است؟

شجاعی: یک نکته را عرض کنم، مصوبات شورای رقابت که کاملا لازم الاجرا است، اما توجه کنید تفاوت بخش دولتی و خصوصی ما چیست؟ بخش دولتی ما اگر به آن یک قیمت دهیم با زیان هم که شده تولید می‌کند صدایش هم در نمی‌آید باید متابعت کند، ولی بخش خصوصی ما، چون سرمایه گذاری کرده و باید سود ببرد اعتراض می‌کند، اساس اقتصاد به این بخش خصوصی است ما استقبال می‌کنیم از این اعتراض، به هر صورت شورای رقابت به دنبال این نیست که بخش‌های تولیدی ما متوقف شود، اما روال این است. مصوبات را ما اعلام می‌کنیم و سازمان حمایت این‌ها را کنترل می‌کند.

سوال: اگر اجرا نکردند؟

شجاعی: طی نامه 30 فروردین امسال که نائب رئیس محترم شورا به سازمان حمایت زدند گفتند قیمت‌ها کاملا بررسی شود و اگر تخلف و افزایش بی رویه‌ای بوده طبق قانون که چارچوب‌های قانونی سازمان حمایت است باید با آن‌ها برخورد شود.

سوال: یک موقع قیمت‌ها را قبول نکنند و عرضه را کم کنند.

شجاعی: در هر صورت این فضا همین جوری نیست که ما در یک چارچوب کاملا دموکراتیک داریم، یک شورایی هستیم که مرکب از بخش‌های مختلف است و بخش خصوصی هم حضور دارند و آن‌ها می‌توانند اعتراض کنند و این بررسی شود الان هم عرض کردم اعتراض آن‌ها در مورد قیمت‌ها قابل بررسی است و می‌تواند در قیمت جدید بیاید و این بررسی شود.

سوال: چه ضمانت اجرایی دارد احکام؟

شجاعی: عرض کردم در مورد خودرو‌ها به دلایل مختلف که در چارچوب است سازمان حمایت کاملا این موضوع را رسیدگی می‌کند.

سوال: اگر اجرا نشد چه می‌شود؟

شجاعی: سازمان حمایت به تعزیرات ارجاع می‌دهد و جریمه می‌شوند.

سوال: در زمان تعیین قیمت خود خودروسازان نبودند که الان دوباره تجدیدنظر خواستند؟

شجاعی: در آن روال بودند، اما محاسباتی را که داشتند، ما یک مسئله دیگر داریم، ببینید ما تمام صورت‌های مالی شرکت‌ها را براساس نیمه اول سال که ارائه دادند نیمه سال گذشته، صورت‌های مالی شان مربوط به 1401 است، ولی چون در کشور شاهد تورم فوق العاده‌ای بودیم خوب طبیعتا برای این‌ها هزینه‌ها تغییر کرده و مشکلاتی که آن‌ها دارند کاملا قابل درک است، من خدمت همه مردم عزیز و خودروساز‌ها خصوصا خودروساز‌های خصوصی ما به هر صورت تولید از نظر ما بسیار ارزشمند است، این را عرض می‌کنم تلاش شورای رقابت این نیست که یک مصوبه‌ای را بگذراند و بگوید همین که من گفتم و اجحاف کنیم، نه کاملا در تعامل با آن‌ها است و قاعدتا این مسیر در یک روال منطقی طی خواهد شد.

سوال: اگر این که قیمتی که شما دادید را قبول نکردند و آمدند عرضه را کم کردند، آن موقع چه اتفاقی می‌افتد؟

شجاعی: این هم نشان می‌دهد که اگر ما بازار را درست مدیریت نکنیم با همان اختلال‌ها مواجه می‌شویم یعنی این که من بعضی از بینندگان گاهی تماس می‌گیرند یا در رسانه‌ها می‌گویند خیلی خوب شد که قیمت‌ها را پایین آوردید، نه اگر ما تولید را به شکلی در سیاست گذاری مان متوقف کنیم به نفع مصرف کننده نخواهد بود، تولید باید تداوم پیدا کند، اما عرض کردم خودروساز‌های مونتاژی ما هم این را باید بدانند سیاست اصلی ما این است که واردات هم اتفاق بیفتد، باید خودرویی که این جا مونتاژ می‌کنند از قیمت خودروی وارداتی کمتر باشد اگر این نباشد که منطق را از دست دادند و این یعنی اجحاف مصرف کننده.

سوال: اگر واردات انجام شود شورای رقابت از روند قیمت گذاری خودرو‌های مونتاژی خارج می‌شود؟

شجاعی: کاملا، وقتی بازار رقابتی شود شورای رقابت اصلا تلاشش توسعه رقابت است دنبال این نیست که بازار را انحصاری کند در اختیار بگیرد، وقتی بازار رقابتی شود ما به آن دیگر کاری نداریم مکانیسم بازار خودش می‌تواند عمل کند. توصیه من این است که در بحث موضوع واردات، دولت و مجلس محترم هم تلاش خودشان را بکنند و موانع را به حداقل برسانند سیاست واردات خودرو به شکلی اجرایی شود که بازار متعادل شود این به نفع همه است.

سوال: گفته می‌شود که تعداد خودروساز‌ها در بخش خصوصی زیاد است و رقابت است و نیازی به ورود شورای رقابت نیست.

شجاعی: حجم بازارشان بیش از 15 درصد نیست، اما چون تعدادشان کم است و واردات متوقف است کاملا می‌توانند به بازار اثر بگذارند یعنی کافی است با یک تلفن با همدیگر هماهنگ شوند و بازار را تغییر دهند ضمن این که الان قیمت‌هایی که شما در بازار می‌بینید شما اگر در گزارشاتتان یک مورد پیدا کردید که این‌ها از عرف بازار پایین‌تر بودند یا رقابتی بودند می‌توانید اذعان کنید، عملا قیمت هایشان بالا است البته تقصیر خودشان نیست واقعا ما بازار را مختل کردیم یعنی من می‌خواهم با یک صدای بلند این را بگویم، ما در بخش تولید خودرو بازار را مختل کردیم منظور از ما مجلس محترم باسیاست جوانی جمعیت، دولت با متوقف کردن واردات، دخالت‌های بی اندازه در سیاست گذاری، ما کاری کردیم صنعت خودرو استراتژی ناپذیر شود به دلیل این که ثبات ندارد من الان عرض می‌کنم یک وزیر در این دولت محترم عوض شده، دو مدیرعامل ایران خودرو، دست از سر ایران خودرو و سایپا بردارید، همین بخش خصوصی ما که خودروساز بوده همه مدیران قبلی بخش‌های دولتی بودند به خدا متخصصین خوبی در بخش خودروسازی داریم این‌ها را بکار بگیرید و خصوصی کنید درست می‌شود.